- •Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі қ.Жұбанов атындағы ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті
- •5В070900 – «Металлургия» мамандығының күндізгі және сырттай бөлімінің 3 курс студенттеріне арналған «металлургия өндірісінің технологиясы - 2» пәні бойынша практикалық сабақтарға әдістемелік нұсқау
- •Оттекті - конвертерлі балқытудың үрлеу тәртібі
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •3. Үрлеу қарқындылығы немен мінезделеді?
- •Балқытудағы материалдық тепе - теңдік элементтерін есептеу
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Марганецтің тотығуы үшін қажет техникалық оттегінің санын анықтау
- •Сыйымдылығы 300т конвертор үшін кремнийдің тотығуына алынған қождың санын анықтау
- •1,2 · 300 · 10 3700Кг, немесе 3,70т.
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Қорытпаның жылулық режимі
- •2. Есеп шығару мысалдары
- •3. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Болаттың қышқылсыздануы
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Оттектік фурма соплоларын есептеу
- •4. Есеп шығару мысалдары
- •5. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Болат өндірісіндегі технико - экономикалық көрсеткіштері
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Болат балқыту үрдісінің қождары
- •3. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •1. Темір тотығының белсенділігін есептеу әдісі
- •1.1 Чипмен әдісі бойынша есептеу (молекулалық теория)
- •1.2 Мүлтiксiз иондық ерiтiндiлердiң теориясы бойынша есептеу
- •1.3 Тсир Самарин және Шварцманның түзетуі бойынша есептеу
- •1.5 Кожеуров әдісі бойынша есептеу (жүйелi иондық ерiтiндiлердiң теориясы):
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Газдарды есептеу
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •(8.10, A) теңдігіне қойып, өрнектейміз:
- •Е сеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Конвертерлік ваннаның араластыру қуатын есептеу
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •2. Үрлеу қарқындылығы - уақыт бірлігіндегі үрлеуге шығындалатын оттегімен мінезделетін шама. Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Аралық шөміштің негізгі өлшемдерінің есебі
- •3. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Бастапқы мәліметтер
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Металл емес қосындыларды жою
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Үздіксіз құюдың негізгі параметрлері
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Сапалы болаттың құйылуы
- •4. Есеп шығару мысалдары
- •5. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Құйманың қатуындағы жеңілдетілген есеп
- •2. Есеп шығару мысалдары
- •3. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Болатты құю
- •2. Есеп шығару мысалдары
- •3. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Қолданылған әдебиеттер
- •Мазмұны
Есеп шығару мысалдары
1. [%S]бас = 0,03; ηs = 100 (шөмішке түскен 1% пештік қожды ескере отырып) (%S)п.қ = 0,2; Мп.қ / Мм = 0,01; (%S)c.қ = 0,1; Мс.қ / Мм = 0,06.
Синтетикалық қожбен өңдегеннен кейінгі металдағы күкірттің соңғы құрамын анықтау [%S] керек.
[%S] = 0,03 + 0,2 · 0,01 + 0,1 · 0,06 / 1 + (0,01 + 0,06) · 100 = 0,0048%.
2. Қожбен қышқылсыздану келесі параметрлерде жүзеге асады: Β[о]Sм.қ / Vм = 4 ∙ 10-4 ∙ 2 = 8 ∙ 10-41 / с; γ(FeO) = 2; Lо = 0,0023; (%FeO)бас = 1; [%О]бас = 0,03.
Қ = 10%; А = 9,656 ∙ 10-4 1 / с; В = 8,648 ∙ 10-6 1 / с; В / А = 0,009%.
13.4 - ші формула бойынша металдағы оттектің қажетті мөлшеріне жеткенге дейінгі уақытты анықтаймыз [%О] = В / А = 0,01.
τ = 2,3 / 9,656 · 10-4 lg 0,03 - 0,009 / 0,01 - 0,009 = 2,381 · 1,322 = 3149с.
3. [%О]бас = 0,03; (%FeO)бас = 1; γ(FeO) = 2; Lо = 0,002; Қ = 10%. Синтетикалық қожбен металдың тепе - теңдігі кезіндегі оттек құрамын анықтау керек.
[%О]р.қ. = [1 + 0,03 · 7200 / (16 · 10) · 2,0 · 0,0023 / 1 + 7200 · 2 · 0,0023 / 16 · 10 = 0,009%.
Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
1. 13.4 - ші теңдеуді қолдана отырып металдың шығу кезеңінде оттектің құрамын практикалық тұрғыда қожбен тепе - теңдік жағдайда болғандай [%O] ≈ [%О]р.қ дәлелдеу.
2. Металдағы оттектің бастапқы құрамы [%О]бас = 0,02. Қышқылсызданудан кейін [%О]р.қ.= 0,005; (%FeO)бас = 0,5; қышқылсыздану коэффициенті Lо = 0,0023 (1600○С кезінде ). Қажетті қож мөлшерін анықтау керек.
3. Болаттағы күкіртті алу үшін [%S] синтетикалық қождың қажетті мөлшерін анықтау керек (Мс.қ. / Мм), егер, күкіртті өңдегеннен кейін таралу коэффициенті ηs, пештік қождағы күкірттің мөлшері [%S]п.қ. пештік қож мөлшері, Мп.қ.%, синтетикалық қождағы күкірттің мөлшері [%S]с.қ.% құраса. Бастапқы мәліметтерді 13.1 - ші кестеден алу керек.
Кесте 13.1 - Тапсырма нұсқалары
Нұсқалар / Белгіленуі |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
[%S] |
0,005 |
0,006 |
0,004 |
0,009 |
0,008 |
0,006 |
0,005 |
0,004 |
0,007 |
0,006 |
ηs |
100 |
150 |
200 |
170 |
120 |
130 |
150 |
200 |
180 |
100 |
(%S) |
0,10 |
0,14 |
0,12 |
0,15 |
0,20 |
0,18 |
0,10 |
0,12 |
0,13 |
0,15 |
Мп.қ., % |
1 |
1,1 |
1,5 |
1,2 |
0,8 |
0,9 |
1,0 |
1,2 |
1,5 |
1,3 |
[%S]с.қ., % |
0,1 |
0,15 |
0,12 |
0,08 |
0,05 |
0,1 |
0,12 |
0,11 |
0,15 |
0,10 |
Мәнжазба тақырыптары:
1. Диффузиялық қышқылсыздану
2. Сұйық синтетикалық қожбен десульфурация
3. Терең қышқылсыздану
Блиц - тест:
1. Қождың қышқылсыздануы үшін ұнтақты………., жоғары пайызды (75% - дан артық) ферросилиций мен кокс қолданылады.
a) Алюминий
b) Хром
c) Кремний
d) Күкірт
e) Марганец
2. В / A қатынасы құрамы бойынша………. металдағы қожбен тепе - теңдік жағдайына тең.
a) Марганец
b) Фосфор
c) Алюминий
d) Кремний
e) Оттегі
3. Сапалы болатты құю алдында оны өңдеу кезінде сұйық синтетикалық қож қолданылады, темір тотығының қандай құрамымен?
a) 5% - дан аз
b) 2% - дан көп
c) 1% - дан аз
d) 3% - дан аз
e) 3% - дан көп
4. SiО2 қышқыл синтетикалық қождың қанша пайызын құрайды?
a) 35 - 48%
b) 30 - 35%
c) 55 - 56%
d) 47 - 48%
e) 47 - 58%
5. Сұйық жағдайдағы қож бен оның жоғары температурасы металды тазарту үшін болатты суытпай - ақ........................ құрамды десульфураторларды қолдануға мүмкіндік береді.
a) Металл массасынан 5% - ға дейін
b) Металл массасынан 6% - ға дейін
c) Металл массасынан 7% - ға дейін
d) Металл массасынан 8% - ға дейін
e) Металл массасынан 7,3% - ға дейін
Практикалық жұмыс №14
