- •Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі қ.Жұбанов атындағы ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті
- •5В070900 – «Металлургия» мамандығының күндізгі және сырттай бөлімінің 3 курс студенттеріне арналған «металлургия өндірісінің технологиясы - 2» пәні бойынша практикалық сабақтарға әдістемелік нұсқау
- •Оттекті - конвертерлі балқытудың үрлеу тәртібі
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •3. Үрлеу қарқындылығы немен мінезделеді?
- •Балқытудағы материалдық тепе - теңдік элементтерін есептеу
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Марганецтің тотығуы үшін қажет техникалық оттегінің санын анықтау
- •Сыйымдылығы 300т конвертор үшін кремнийдің тотығуына алынған қождың санын анықтау
- •1,2 · 300 · 10 3700Кг, немесе 3,70т.
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Қорытпаның жылулық режимі
- •2. Есеп шығару мысалдары
- •3. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Болаттың қышқылсыздануы
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Оттектік фурма соплоларын есептеу
- •4. Есеп шығару мысалдары
- •5. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Болат өндірісіндегі технико - экономикалық көрсеткіштері
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Болат балқыту үрдісінің қождары
- •3. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •1. Темір тотығының белсенділігін есептеу әдісі
- •1.1 Чипмен әдісі бойынша есептеу (молекулалық теория)
- •1.2 Мүлтiксiз иондық ерiтiндiлердiң теориясы бойынша есептеу
- •1.3 Тсир Самарин және Шварцманның түзетуі бойынша есептеу
- •1.5 Кожеуров әдісі бойынша есептеу (жүйелi иондық ерiтiндiлердiң теориясы):
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Газдарды есептеу
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •(8.10, A) теңдігіне қойып, өрнектейміз:
- •Е сеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Конвертерлік ваннаның араластыру қуатын есептеу
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •2. Үрлеу қарқындылығы - уақыт бірлігіндегі үрлеуге шығындалатын оттегімен мінезделетін шама. Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Аралық шөміштің негізгі өлшемдерінің есебі
- •3. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Бастапқы мәліметтер
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Металл емес қосындыларды жою
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Үздіксіз құюдың негізгі параметрлері
- •3. Есеп шығару мысалдары
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Сапалы болаттың құйылуы
- •4. Есеп шығару мысалдары
- •5. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Құйманың қатуындағы жеңілдетілген есеп
- •2. Есеп шығару мысалдары
- •3. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Болатты құю
- •2. Есеп шығару мысалдары
- •3. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Есеп шығару мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Қолданылған әдебиеттер
- •Мазмұны
Есеп шығару мысалдары
1. 300т болатын конвертердiң жылдық өнiмдiлiгiн анықтаңыздар, егер, t = 50 минут, а = 0,9, және n = 300. 6.1 - ші теңдікті қолдана отырып, өнімділікті анықтаймыз:
А
= 300
∙ 300 ∙ 0,9 ≈ 2,33млн т. бір жылда.
2. БҮҚҚ - ның жылдық өнімділігін анықтаңыздар, егер, τцикл = 60 мин, n = 330, К = 0,8, В = 0,95, Q = 300т. 6.3 - ші теңдікті қолдана отырып, анықтаймыз:
Р = 1400 / 60∙ 330 ∙ 0,8 ∙ 0,95 ∙ 330 ≈ 1,8млн.т.
Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
1. Байланыстағы металдық шикіқұрамның шойын + скрап 70:30 жұмыс iстейтiн оттекті - конвертерлiк цехтың өнiмдiлiгiн анықтау. Балқытылатын шойынның салмағы 210т. Конвертердің жұмыс істемеуі календарлық уақыттың 10,5% құрайды. Шығу жарамдылығы - 90%.
2. Cыйымдылығы 300т БҮҚҚ - ға болаттың құйылуы классикалық сұлбада жұмыс істейтін үш конвертердiң құрамындағы конвертерлiк цехтың жылдық өнiмдiлiгiн анықтау.
3. Өнеркәсiптiк балқымалардың берілген төлқұжатпен арналған конвертердiң сағаттық өнiмдiлiгiн, шығу жарамдылығын және сұйықтығын анықтау. Жарамды кесектердiң шығуын үлкеюі бойынша шараны ұсыну.
4. Жұмыс істеп тұрған құрамындағы үш конвертердің сыйымдылығы 250т болатын және цехтың ішіндегі металды ағызуын қамтамасыз ететін БҮҚҚ - ның қажетті қоюлар санын анықтаңыз. Егер, τцикл = 60 минут, n = 340, К = 0,6, В = 0,97 мәндері берілетін болса. Конвертерлер классикалық сұлба бойынша жұмыс iстейдi.
5. Техникалық шаралардың қорытындысынан цехтың ішіндегі балқымаға кететін әктің шығыны 2т төмендеді. БҮҚҚ - ға құйылатын бүкіл болаттың шарты бойынша, құрамындағы жұмыс істейтін үш конвертердің сыйымдылығы 300т болатын цехтың алатын пайдасын анықтаңыздар, егер, әктің бағасы 20ш.б. / т болса.
6. Егер шойынның шығыны 240т - дан 280т - ға дейін ұлғайса, ал көміртек құрамы 4,6 - дан 3,9% - ға төмендесе, онда конвертердің сыйымдылығы 300т үшін көміртектің тотығуға кететін оттектің меншікті шығынының өзгеретінін анықтаңдар.
7. Егер үрдіс келесi көрсеткiштермен бейнеленсе, онда жоғарғы үрлеудiң конвертерiнiң аудармасының экономикалық орындылығын құрамалыға дәлелдеу: металдық шикіқұрамдағы шойын - скрап 70:30 жоғарғы үрлеуге 80:20 жоғарғы үрлеуге қарсы байланысты құрайды, аргон шығыны - 5м3 / т. Сұйықтың шығуы 92 - ден 93% - ға дейін ұлғайды. Шойынның, скраптың, аргонның, болаттың бағасы 100, 30, 50, 150ш.б. құрады, сәйкесінше, 1000м3 үшін аргон - 50ш.б. Қалған көрсеткіштер өзгеріссіз қалады. Конвертердегі сұйық болаттың жоғарыдан үрлеуі 1,8млн.т. жылдық өнімділігі болып табылады.
8. Конвертер сыйымдылығы 250т. Балқымаға кететін әктің шығыны - 20т. Шаралардың қорытындысы бойынша шикіқұрам сапасының жақсаруына байланысты қождың негізділігін В1 - ден В2 - ге дейін төмендетуге сәті түсті. Анықтау керек: 1) әктің меншікті шығыны қандай өлшемге дейін кішірейеді; 2) жылдық пайданы. Жылдық шығынын 95,5% тең деп қабылдаңыз, әктің бағасы 4ш.б. / т.
9. Егер қождың құрамында MgO мөлшері 3% құраса, онда Gк сыйымдылықты конвертер үшін балқытуға кететін футеровканың меншікті шығынын анықтаңыздар. Қождың массасы 40т. Футеровкідегі MgO мөлшері 85% құрайды.
10. Cыйымдылығы 300т болатын конвертер 1000 балқыманы құрады, футеровканың жұмысшы массасының қалыңдығы Gфт. Торкреттеулерді енгізгенде 1500 балқымаға дейін өсті, сонымен қатар, болаттың отқа төзімді меншікті шығынындағы торкретмассасы qс кг / т. Қалай отқа төзiмдi заттардың меншiктi шығыны және енгiзуден алған пайданың өзгерісін анықтау. Отқа төзiмдi заттардың бағасы және торкретмассасы Ц0 - дi құрайды.
11. Конвертер сыйымдылығы 340т. Металдық шикіқұрамда шойын - скраптың қатынасы 70:30 құрайды. Шығу жарамдылығы - 90%. Егер, шикіқұрамдағы бөлігі 80% - ға ұлғайса, шығу жарамдылығы 88% құраса, онда шойынның меншікті шығыны қалай өзгереді?
12. Конвертер металдық шикіқұрамда шойын - скрап 72:28 қатынаста жұмыс істейді. Шойынның балқытуға құйылатын саны 250т құрайды. Егер, балқу циклы 50 минутқа тең болса, металдық шикіқұрамның массасынан шығу жарамдылығы - 92% құраса, онда конвертердің сағаттық өнімділігін анықтаңыздар.
13. Келесі шарттарға сәйкес сыйымдылығы 300т болатын (классикалық сұлба бойынша жұмыс істейді) оттекті - конвертердің жылдық өнімділігін анықтаңыздар: балқу циклы - 50 минут, оттектің меншікті шығыны - 50м3 / т, үрлеу ұзақтығы - 20 минут, құйылуы БҮҚҚ арқылы іске асады. 3м3 / т ∙ минут дейiн үрлеудi меншiктi қарқынның үлкеюi бар бұл көрсеткiш қалай өзгередi?
14. Сыйымдылығы 250т болатын оттекті - конвертердің балқу циклы 50 минут құрайды. Сонымен қатар футеровка 1200 балқымаға дейін тұрақтылығын сақтады. Егер, балқу ұзақтығын 45 минутқа дейін төмендетіп, ал футеровка 1500 балқымаға дейін тұрақтылығын сақтаса, онда конвертердің жылдық өнімділігі қалай өзгеретінін анықтаңыздар.
15. Жылдық жұмыстың қорытындысы бойынша сыйымдылығы 300т конвертердегі әктің құрамына енетін CaO 87% - ның меншікті шығыны 70кг / т құрады. Әктің жоғалтулары шегiнетiн деңгейде 12% болады. Әктегі техникалық шаралардың қатарының енгiзуiнде 90% - ға дейiн CaO - ның мөлшерін жоғарлатуға, шегiнетiн газдармен жоғалту 5% - ға азайтудың сәтi түстi. Әктің меншікті шығыны қай шамаға дейін төмендейтінін және цехтың жылдық пайдасын анықтаңыздар.
16. Металдық шикіқұрамдағы жұмыс істейтін конвертердің сыйымдылығы 300т болатын 70% шойын және 30% сынықтардан тұрады. Сұйықтың шығарылымы 91% құрады. Анықтау керек: а) егер, шойында кремнийдің құрамы 0,4% жоғарласа, ал оның бөлігі 80% - ға ұлғайса, яғни, 3 - ке тең болатын қождың негізділігін сақтау үшін (әктегі CaO құрамы 90% - ға тең), онда балқымаға шығындалатын әктің өзгеруін; б) сұйықтың шығарылымының өзгеруін? Скраптың ішіндегі кремнийдің құрамы нөлге тең.
Кесте 6.3 - 8 - 10 - шы есептерге арналған нұсқалық тапсырмалар
Белгі ленуі, № нұс. |
Gк |
Gи |
В1 |
В2 |
Ци |
Gф |
qо |
Цо |
1 / 11 |
250 / 130 |
20 / 12 |
3 / 3,2 |
2,8 / 3,0 |
20 / 18 |
800 / 700 |
0,3 / 0,2 |
100 / 120 |
2 / 12 |
300 / 150 |
20 / 14 |
3,2 / 3,0 |
3,0 / 2,8 |
20 / 15 |
750 / 400 |
0,2 / 0,25 |
120 / 110 |
3 / 13 |
350 / 200 |
24 / 18 |
3,4 / 3,0 |
3,2 / 2,8 |
25 / 18 |
850 / 650 |
0,2 / 0,15 |
130 / 110 |
4 / 14 |
400 / 150 |
25 / 15 |
3,2 / 2,8 |
3,0 / 2,6 |
30 / 19 |
900 / 400 |
0,3 / 0,2 |
150 / 120 |
5 / 15 |
300 / 250 |
20 / 20 |
3,2 / 3,2 |
3,0 / 3,0 |
25 / 20 |
800 / 700 |
0,1 / 0,15 |
150 / 120 |
6 / 16 |
250 / 100 |
20 / 12 |
3,4 / 2,6 |
3,2 / 2,5 |
25 / 24 |
700 / 350 |
0,15 / 0,2 |
140 / 110 |
7 / 17 |
200 / 130 |
18 / 12 |
3,6 / 3,2 |
3,4 / 3,0 |
23 / 20 |
600 / 350 |
0,1 / 0,2 |
130 / 100 |
8 / 18 |
130 / 200 |
10 / 15 |
3,4 / 3,2 |
3,2 / 3,0 |
20 / 20 |
300 / 500 |
0,2 / 0,3 |
100 / 120 |
9 / 19 |
200 / 250 |
16 / 20 |
3,0 / 3,8 |
2,8 / 3,6 |
25 / 23 |
600 / 700 |
0,1 / 0,3 |
130 / 110 |
10 / 20 |
250 / 400 |
18 / 25 |
3,6 / 3,2 |
3,4 / 3,0 |
26 / 20 |
700 / 900 |
0,2 / 0,15 |
140 / 120 |
Мәнжазба тақырыптары:
1. Болат балқыту
2. БҮҚҚ - ның жылдық өнімі
3. Еңбек өнімділігі
Блиц - тест:
1. Кесектердегi жылғы өнiмдiлiкті (А, т / жыл) келесі формула бойынша есептеп шығаруға болады:
a)
А =
b)
А =
c)
А =
d)
А =
e) А =
2. Қанша балқытудан кейiн конвертер жөндеуге тоқтатылады?
a) 600 - 2000
b) 800 - 2000
c) 100 - 200
d) 500 - 1000
e) 200 - 1000
3. Ауыр жүктi конвертерлердiң сағаттық өнiмдiлiгiн құрайды:
a) 600 - 800т / сағат
b) 500 - 1000т / сағат
c) 400 - 500т / сағат
d) 200 - 500т / сағат
e) 100 - 200т / сағат
4. Кіріс келесі формуламен анықталады:
a) П = А + (Цопт - Цсеб)
b) П = А - (Цопт - Цсеб)
c) П = А(Цопт ∙ Цсеб)
d) П = А(Цопт + Цсеб)
e) П = А(Цопт - Цсеб)
5. Жөндеу ұзақтығы 100т конвертерлер үшін:
a) 60 сағат
b) 80 сағат
c) 40 сағат
d) 70 сағат
e) 20 сағат
Практикалық жұмыс №7
