Ұлттық биотехнология орталығында жұмыс істейтін мамандарды
к
өрсетіңіз.
Төменде берілген сөздерден дұрыс сөйлем құрыңыз.
Үлгі: Мен Астанаға бардым.
Мен |
Астанаға |
дәріс алдыңыз. |
Сен |
лекцияны |
келді |
Сіз |
профессордан |
мамансыңдар. |
Ол |
орталыққа |
жинайсыздар. |
Біз |
зертханада |
тыңдадың. |
Сендер |
биотехнолог |
қатысты |
Сіздер |
тәжірибе |
бардым. |
Олар |
отырысқа |
жұмыс істедік |
9. Тақырып. Өндірілетін тауарларды тұтыну
І. Мәтінге дейінгі жұмыс:
Сөздер мен сөз тіркестерін аударыңыз, есте сақтаңыз.
Сөздер мен сөз тіркестерін қатыстыра отырып, сөйлемдер құрыңыз.
Тұтынатын заттары, сапалы өнім, денсаулық сақтау, қоршаған ортаны қорғау, тамақ және өңдеу өнеркәсібі, шетелдік технологияларды қолдану, ғылыми қызметкерлерді дайындау, ғылыми зияткерлік меншік, материалдық шикізат байлығы, отандық технологиялар, өнім дайындай білу, өңдеу технологиясы.
Екі бағандағы сөздерден сөз тіркестерін құрыңыз.
тұтынатын а) технологиясы
тамақ ә) формуласы
отандық б) қызметкерлер
ғылыми в) технологиялар
материалдық г) өнеркәсібі
өңдеу ғ) заттар
ІІ. Мәтінмен жұмыс.
Мәтінді мәнерлеп, түсініп оқыңыз.
Мәтіннің мазмұнына қарай бөлімге бөліп, әрқайсысына тақырып қойыңыз.
Тақырып бойынша әңгімелеңіз.
Ел экономикасы өз халқының тұтынатын заттарын толығымен өзі өндіріп, әрі экспортқа қымбат бағалы, сапалы өнім шығарған кезде дами алады.
Ауылшаруашылығы, денсаулық сақтау, қоршаған ортаны қорғау, тамақ және өңдеу өнеркәсібі қажеттіктеріне арнап ғылыми зияткерлік меншікті сақтай отырып, отандық технологияларды іске асырып, шетелдік технологияларды қолдану арқылы ғылыми қызметкерлерді дайындау.
Қазақстанда материалдық шикізат байлығы жетерлік, тек осы байлықты рәсуә етпей өнім дайындай білу керк. Тері өңдеу технологиясының үздік түрін жасаған біздің ата – бабаларымыз десек артық айтқандық емес. Сол бабалардың бүгінгі ұрпағы қолдарындағы өңделмеген тері – терсектерін қытайлық саудагерге тиынға өткізіп, олардан сол шикізаттан дайындалған тері күртелерді бес есе қымбатқа сатып алғанға мәз.
Қазір еліміздегі азық – түлік барлық сауда нүктелерінде отандық өнім сатылатын тауардың 40 пайызын ғана құрайды. Отандық өнімге сұраным көбейсе, біздің экономикамызға игі әсері тиер еді.
ІІІ. Мәтіннен кейін жұмыс.
Мәтінге күрделі жоспар жасаңыз.
Таныс емес сөздердің мағынасын сөздікті пайдаланып анықтап, сөздік түрінде анықтап отырып жазыңыз.
Мәтінді баяндауда етістік шақтарының қай түрі көп пайдаланылған?
Қай шақ ғылыми стильде жиірек қолданылады?
Мәтінді жоспар бойынша әңгімелеңіз.
Үлгіге қарап, сұхбат құрып, досыңыздан интервью алыңыз.
Үлгі:
Тілші:Республикадағы қандай кәсіпорындар ең ірі деп есептелінеді?
Қызметкер:Бізде ірі кәсіпорындар өте көп. Олардың қатарында:
Алматы өнеркәсіп зауыты;
Қарағанды металлургия комбинаты;
Тілші: Онда бір өнеркәсіп зауытына барсақ, қалай қарайсыз?
Қызметкер:Әрине, сіздерге арнап рұқсат қағаз дайындайын.
Тілші:Зауыттарыңыздың өнімі қалай?
Қызметкер:Зауыттың бүгінгі өнімі өте жоғары деңгейге көтерілген десек те болады.
Тілші:Сіздердің өнімдеріңіз тек Республика көлемінде ғана тараған ба?
Қызметкер:Жоқ, біздің өнімдерімізге ТМД елдерінен сұраныс мол.
10. Тақырып. Жаңа Астана Жаңа биотехнология орталығы
І. Мәтінге дейінгі жұмыс: