- •1.Бөлім1. Еңбекке баулуды оқытудың
- •2.Студенттің сабақ жоспарын моделдеуге және құрастыруға
- •3.Бөлім.2. Бейнелеу өнерін оқытудың теориясы мен
- •4.Студенттің сабақ жоспарын моделдеуге және құрастыруға
- •11. Гукасова а.М. Рукоделие в начальных классах. -м., 1984 ж.
- •10. Оқушының сабаққа қызығушылығын арттыру мүмкіндігі.
- •5. Білімді игеру деңгейі.
- •1 Тоцсан 13
- •2 Сыныпқа арналған тақырыптық оку магериалының мазмұнын
- •IouwJ*3b,r,l'a сәйкес білім беру мазмунын негізгі нормативті
- •0D емес' көлемі, нақты анық жөне кең ашылған түрінде
- •4 Сыныпқа арналған тақырыптық оқу материалының мазмунын
- •1. Бедер (рельеф) - көлемді бейненің жазықтық бетінде сәл
- •2. Дөңгелек ______________мүсін - бейнеленген нәрсенін көлемд бейнеленуі.
- •4 Сыныпқа арналған тақырыптық оқу материалының мазмунын
- •3 Сыныпқа арналған тақырыптық оқу материалының мазмұнын
- •0Ндай бір үйдің сыртқы көрінісін жобамен бейнелеп көреиж.
3 Сыныпқа арналған тақырыптық оқу материалының мазмұнын
тапсырма №1 танысып, оқу бағдарламасында анықталған соп
тақырыпқа сәйкес білім беру мазмұнын негізгі нормативті
қүжаттармен салыстыру керек. Тақырыпқа белгіленген уақыт
мөлшерін күнтізбелік - тақырып және оқу бағдарламасынан
аныкггалынады. Тақырып мазмұнына сабақгың дидактикалық,
дамытушылық және тәрбиелік мақсаттары айқындалынады. Осы
мақсаттарды оқушыға қалыптастыру қажетті оқу материапдарын
іріктеп, сабақтың тиімді және қолайлы формасын, әдістерін,
ңұралдары негіздей таңдайды. Оқытудың құралдарын пайымдаудан
кейін сабақтың құрылымын құрастыруға кіріседі. Тақырыптың
мазмунындағы оқу материалының көлемін, қиындығын, күрделілігін,
тереңдігін, аумақтылығы және т. б. ерекшелікгерін іріктеу, даралау,
қосу, жүйелеу жумыстарымен шұғылдана нақты оқушының өз
бетімен шығармашылықта орындайтын тақырыптардың бағыттарын
аныі^гайды. Қажетті кескіндемені орындаудың тиімді әдіс-тәсілдері
мен қуралдарын, материалдарды іріктеп дайындайды.
Келесі кезеңде оқушының өз бетімен жұмысты шығармашылық
дәрежеде орындау сапасын анықгайтын бақылау критериясын
көрсетеді. Бұл кезең аяқталғаннан кейін сабақ жоспарынын
құрылымын толық құрастыруға кіріседі. Оның үлгісі қосымшада
көрсетілген. Сабақтың барысындағы оқыту мазмунының әдістемесі
көлемі, нақгы анық және кең ашылған түрінде орындалады. Сабақ
кұрылымындағы кезеңдердің уақытысы белгіленеді.
Осы тақырыптық оқыту мазмұнының жобасын белгілеген уақыт
мөлшеріне сәйкестігін дәл аньщау міндетті орын алады.
Орындалған сабақ жоспарының жобасын үжымды формада немесе
жетекшінің көмегімен талқылай түзете отырып, муғалімнен руксат
ала тәжірибеде (мектепте) тиімдігі мен қолайлығын сынай тексереді-
Оның мазмундылығы мен тиімділігі туралы бастауыш мектеп
муғалімдерінен пікір алып, оның қанағаттанарлық бағасы
белпленеді. Жумыстың соңында студент өзінің жумысын орындалуы
туралы оқытушыға есеп беріп жұмысын тапсырады.
82
Жумыстың орындалу шартына ескертулер
- жұмысты орындаушы тақырыптың оқу материалын
толықтыруға, тереңдетуге, ықшамдауға мүмкіндігі бар;
- оқыту түрін, формасын, қуралын, әдістерін өз еркімен сабақтын
мақсатына сәйкес таңдайды;
- тақырыптық сабақ жоспарының оқыту құралдары, формасы
жане өдістері, дидактикалық материалдары оқушының
танымдық, психикалык және физиологиялық функциялары мен
процесс қасиеттерін дамытуға ықпалының болуы;
- орындалған сабақ жоспарының жобасындағы құралдардың, іс -
әрекеттердің дидактикалық принциптер мен критерияларына
қайшы келмеуі;
• жумысты орындаушы төмендегі материалдарды оқьітушыға
тапсырады:
а) сабақ жоспарының жобасына теориялық негіздемесі,
б) тақырыптық сабақ жоспарының тәжірибеде тексерілген улгісі,
в) оқытудың дидактикалық материалдары.
Тақырып: Кескіндеме жанрында окушь.нын шь.ғармашылык
жұмысы (2 сағат)
Тақырыптары:
a. ≪Баланың ойыны≫.
b. «Куз».
c. «Жеміс ағаштары≫.
d. ≪Өзенжағасы≫.
Тексеру сүрақтары „яндай?
1. Шығармашьтық жұмысяьщ мазмүнын -.ииіктау жолы қоақныдтау^дын
2. Шығармашылық жұмысты
құралдары? ?
3. Жумыстың мазмүны қалай анықта д • далдЫ?
4. Жумыс қандай оқыту формасында й әДіс - тәсілд р
5. Оқушының жұмысын талқылауғ
6. ОКоқлушдаынныылңд ы?ш ығармашылық ж«уумысын тексеру критерия
Қандай болды?
Усынылатын өдебиетгер
1. Алмухамбетов Б. Бейнелеу өнер (
2003 ж.
83
2. Аубакирова Р.Ж. и др. Изобразительная деятельность
(методическое пособие). - Алматы, 2003 ж.
3. Бастауыш білім беру мемлекеттік жалпы білім беру стандарты.
-Алматы, 2003 ж.
4. Болатбаев К.К. Бейнелеу өнер пәнінің оқу бағдарламасы(3
сынып). - Алматы, 2003 ж.
5. Жеделов К. О. и др. Бейнелеу өнері (Әдістемелік құрал - 12
жылдық). -Алматы, 2003 ж.
6. Кузин В. С. Изобразительная искусства и методика его
преподавания в школе. -М., 1998 ж.
7. Кузин В. С. Методика преподавания изобразительного
искусства в 1 - 3 классах. -М., 1983 ж.
8. Мизанбаев Р. Живопись. Оқулық. -Алматы, 2005 ж.
9. Ростовцев Н. Н. История методов обучения рисованию. -М.,
1982 ж.
10. Ростовцев Н. Н. Рисунок, Живопись, Композиция
(Хрестоматия). -М., 1988 ж.
Лаборатооилык ж у м ы с №10
Тақырыбы: бейнелеу енер пәнінде оқушыларға сәулет өнерімен
таныстырудың __________оқыту мазмұны және оның технологиясы.
Объектісі: бастауыш меюгептің оқу процесіндегі 4 - сынып сәулет
өнері сабағының оқыту мазмұны.
Предметі: бейнелеу енер пәнінде оқушыларға ғимарат моделін
жасату арқылы сәулетті өнермен таныстырудың оқыту мазмунын
құрастыру.
Мақсаты: бейнелеу өнер сабағында оқушыларды сәулет өнерімен
таныстырудың оқыту мазмұн жобасын жасау.
Міндетгері:
жұмыстың қүрылымы және мазмұнымен ұқыпты танысу;
белгіленген сыныптағы тақырыптың оқу материалы
мазмунымен танысу;
көмекші оқу - әдістемелік құжаттармен оқытудыи мазмұнына
тиімді оқыту қүралдарын негіздей іріктеу;
- сабақ жоспарының мазмұнын құрастыру;
оқытудың дидактикалық материалдарын (құралдарын) жасау;
- орындалған сабақ жоспар жобасын тәжірибеде тексеру;
орындалған жумыс мазмүны туралы ecsn беру.
84
Жумыстың құралдары: Бастауыш " S
білім беру стандарты, 4 сыныпқа арнал_ . әдіСТемелік
оқу бағдарпамасы, күнтізбелік жоспар, 4 с өлшегіш және
адапдар, усыньютар, альбом, туст. қағаз, картон, өл
белгі түсіретін аспаптар, қайшы, пышақжәне .
Жұмысты орындауға нұсқау
4 сыныпқа арналған тақырыптық оқу “ R УR ^ЛаНЫ^алған сол
тапсырма № 1 танысып, оқу бағдарлама ^ нд . . НОрМативті
тақырыпқа сәйкес білім беру мазмунь белгіленген уақЫТ
фкаттармен салыстыру керек. іақырь * б а Ғ д а р Л а м а с ы н а н
мөлшерін күнтізбелік - тақырып және дидакхикалық,
аны^галынады. Тақырып мазмұнына с , _алынады. Осы
дамытушылық және тәрбиелік мақсаттар материалдарын
мацсаттарды оқушыға қалыптастыру каж сын ддістерін,
іріктеп, сабақтың тиімді жөне қолам' Г І арыН пайымдаудан
одапдары негіздей таңдайды. Оқытудың w . і-аҚырыптың
кейін сабақтың қүрылымын киыНдығын, күрделілігін,
мазмұнындағы оқу материалының көлемін, қ ірікгеу, даралау,
тереңдігін, аумақтылығы және т, б. ерек окушынын білімі мен
Wy, жүйелеу жұмыстарымен шұғылдана tv ыкгайды. Окушының
іскерлігін оқу материалының элементтерін a п фИЗИологиялық
белсенділігі мен танымдық, психикалык ялЫҚ білімі мен
қасиетгерінің дамуына ықпал көрсе . налған қолданбалы
практикалық іскерлігі устамды қалыптасть ру қуралдарынын
дидактикалық тапсырмалар жасап, айқындайды. Қажет
функцияларына негізделе, оларды а^ “ ” к "жуМЫСгың объвкті үлпс1”
болса оқушының орындайтын практикал К Бүл объектін
жасап, көрнекіліктегі тиімді тәсілдері шер(Н тексеріп алад -
оқушының сабақта жасап үлгеру уакы' меН зспаптары Д
Оның қажетті нақгы қолайлы матер
анықталуы тиіс. я т ,к ≪ілімі мен қолданоаль
Келесі кезеңде оқушының теори . _jH белгілей
іскерлігінің бақылау формасы 7 яқталғаннан кейін сабак
Күралдарын дайындайды. Бұл кезR*_. ға ≪іріседі Онын Ү
жоспарының құрылымын толық ^ гындағы о қ ь і т у мазмунь
Қосымшада көрсетілген. Сабақгың ®аР к е ң ашылған түр Д
эдістемесі көлемі, нақгы анық ж кезеңдердін Уәқыт
орындалады. Сабак қурылымындаго
белгіленеді. „ ^ пбасын белгілеген уакыт
Осы тақырыптык оқыту мазмүнының міндетгі 0рын алады^
мөлшеріне сәйкестігін дәл аН^ ^ ужымды формадане
Орындалған сабақ жоспарынын ж0® 0тырып, мұғалімнен р
жетекшінің көмегімен талкылаи түз
85
ала тәжірибеде (мектепте) тиімдігі мен қолайлығын сынай тексереді.
Оның мазмұндылығы мен тиімділігі туралы бастауыш мекгеп
мұғалімдерінен пікір алып, оның қанағаттанарлык, бағасы
белгіленеді. Жүмыстың соңында студент өзінің жұмысын орындалуы
туралы оқытушыға есеп беріл жұмысын тапсырады.
Жұмыстың орындалу шартына ескертулер
- жұмысты орындаушы тақырыптың оқу материалын
толықтыруға, тереңдетуге, ықшамдауға мүмкіндігі бар;
- оқыту түрін, формасын, құралын, әдістерін өз еркімен сабақтың
мақсатына сәйкес таңдайды;
- тақырыптық сабақ жоспарының оқыту қүралдары, формасы
және әдістері, дидактикалық материалдары оқушының
танымдық, психикалық және физиологиялық функциялары мен
процесс қасиеттерін дамытуға ықпалының болуы;
- орындалған сабақ жоспарының жобасындағы құралдардың, іс -
әрекеттердің дидакгикалық принциптер мен критерияларына
қайшы келмеуі;
- жұмысты орындаушы төмендегі материалдарды оқытушыға
тапсырады:
а) сабақ жоспарының жобасына теориялық негіздемесі;
б) тақырыптық сабақ жоспарының тәжірибеде тексерілген үлгісі;
в) оқытудың дидактикалык материалдары.
Тапсырма №1
Тақырып: Сәулет өнері (2 сағат)
Сәулет өнері дегеніміз - адамдардың өмірі мен қызметіне қажетті
материалдық тұрғыдан ұйымдасңан орта құрайтын үйлер мен
қүрылыстар, кешендер т.б. Сәулет өнерінің белгілі бір түрі
адамдарды рухани, яғни эстетикалық тұрғыдан қалыптастырады-
Қазіргі қоғамдағы адамдар сәулетті де салтанатгы емір сүргісі
кепеді. Сондықтан сәулет өнері әрқашанда дамып отырады.
Біздің заманымыздан бірнеше ғасыр бүрын — ақ Греция мен
Римде сәулет өнері биік шоқынның басына мәрмәр тастан Акрополь
салынды.
Акрополь - грек қалаларының биік жерге салынған бөлігі.
Ғасырдан - ғасырға мұра болып келген сондай сәулет өнері
туындылары архитектуралық ескерткіштер қатарына жатады. Ол
белгілі бір үлгімен салынған.
Дүние жүзі халықаралық сэулет өнеріндегі өзіндік ерекшелігі
алдымен қоғамдық даму сатысына, мәдени өркендеуіне және
тұрмыс - салты мен үлттық дәстүріне байланысты қалыптасқан.
86
Сәупет деген - ғимараттар мен қүрылыстарды салу ғана емес,
сонымен бірге адам баласыныц өмір тіршілігіне қажетгі кеңістік пен
ортаны ұтымды ұйымдастыра білу өнері. Ежелгі грек сәулетшілері
салған көрікті сәулет өнерімен әлемге танылды.
Италия. Римдегі Әулие Петр соборы мен алаңын салу ұзақ
жылдарға созылған. Собор ренессанс үлігісінде 17 ғасырда
салынған. Бул собордың ерекшелігі де алып тұлғасы мен әдемі
салтанаттылығында.
Россия. Петербургте 18 ғасырда ірге квтерген Қысқы сарай
ғимараты барокко үлгісімен салынған. Барокко үлгісінің ерекшелігі
бай нақышында жатыр. Егер Петербург қаласынын орталығын
араласаң, мүсіндер мен безендірілген сулу аркалы бағаналар мен
can түеген үйлерге кезігесің. Олар бір — бірімен салтанатты жарасым
тапқан сәулеттік ансамбльдер болып табылады.
Шығыс халықтарының ішіндегі үнді, қытай, жапон елдерінде
сәулет өнері өзіндік қүрылымдық ерекшелігімен дараланды. Сәулет
өнеріне қарап әр елдің түрмыс - тіршіпігін, мәдени дамуын көруге
болады.
Үнді елінде дүние жүзіне әйгілі жеті кереметтің бірі Тәж - Махал
ескерткіші бар. Ол - сәулет өнерінің тамаша туындысы.
Қазақстан. Алматы, Астана, т. б. калаларда биік әрі әсемүйлердің
бой көтеруі Қазақстандағы сәулет өнерінін елеулі жетістіктері болып
табылады.
Алматы - жасып желекке оранған әсем қала. Ол сәулет өнерінің
салтанатты да сәнді, ғажайып ғимараттарымен де ерекше көз
тартаы. Олар мысалы, Цирк, Республикальщ оқушылар сараиы,
Анкара қонақ үйі, ≪Арасан≫ сумен емдеу кешені, Орталық
мемлекеттік мүражай т б Сәулеттік қүрылыстың жобасын сызыл,
Қағазға түсіретін адамды сөулетші (архитектор) деп атаимыз.
Тендер теледидар арқылы әр алуан қала көріністерін көресіңдер.
с°Дан алған әсерлеріңді әрдайым есте сақгаңдар. Төо ,
керегесі кең, іші жарық жақсы үйде тұрғыларын келетін шығар.
