1. Криминалистік әдістеменің жалпы түсінігі мақсаты, бастаулары.

2. Тергеу әдістемесінің ғылыми негізділігі.

3. Криминалистикалық әдістеменің қылимыстың алдын алудағы ролі.

Өзін-өзі тексеру сұрақтары:

1. Криминалистік әдістеменің түсінігі дегеніміз не?

2. Криминалистік әдістеменің мақсатына тоқтал?

3. Тергеу әдістемесінің ғылыми негізділігі неде?

4. Криминалистикалық әдістеменің қылимыстың алдын алудағы ролі?

Негізгі әдебиеттер: 5 (50-79), 6 (76-85), 7 (87-111), 4 (65-81)

Қосымша әдебиеттер: 7 (3-35), 10 (115-119), 11 (215-217)

№ 17 дәріс.

Тақырып: Кісі өлтіруді тергеудің криминалистік әдістемесі.

Тақырып мақсаты: Кісі өлтіруді тергеудің криминалитиклық әдістемесінің, қылмысты ашу кезіндегі маңыздылығы

Түйін сөздер: кісі өлтіру, тінту, мәйіт, куәлар, күдікті, болжамдар, таным, тергеу, қылмыс, техника, дәлелдемелер.

Дәріс жоспары:

1. Қылмыстық істі қозғау.ОБЖ, мәйітті және басқа да заттық дәлелдемелерді қарау.

2. Кісі өлтіру ісіндегі болжамдар.

3. Күдіктіні үстау. Жеке басын тінту. Күәларды анықтап, олардан жауап алу

1. Қылмыстық істі қозғау.Обж, мәйітті және басқа да заттық дәлелдемелерді қарау.

2. Кісі өлтіру ісіндегі болжамдар.

3. Күдіктіні үстау. Жеке басын тінту. Күәларды анықтап, олардан жауап алу.

Өзін-өзі тексеру сұрақтары:

1. Қылмыстық істі қозғау негіздері?

2. ОБЖ, мәйітті және басқа да заттық дәлелдемелерді қарау?

3. Кісі өлтіру ісіндегі болжамдарға түсінік бер?

4. Күдіктіні үстау дегеніміз не?

5. Жеке басын тінту, куәларды анықтап, олардан жауап алу?

Негізгі әдебиеттер: 5 (50-79), 6 (76-85), 7 (87-111), 4 (65-81)

Қосымша әдебиеттер: 7 (3-35), 10 (115-119), 11 (215-217)

№ 18 дәріс.

Тақырып: Ұрлық қылмыстарын тергеу

Тақырып мақсаты: Ұрлық қылмыстарынтергеудің криминалитиклық әдістемесінің, қылмысты ашу кезіндегі маңыздылығы

Түйін сөздер: ұрлық, тінту, мәйіт, куәлар, күдікті, болжамдар, таным, тергеу, қылмыс, техника, дәлелдемелер.

Дәріс жоспары:

1. Қылмыстық істі қозғау

2. Тергеу ерекшеліктері

3. Куәлардан жауап алу ерекшеліктері

1. Қылмыстық істі қозғау

2. Тергеу ерекшеліктері

3. Куәлардан жауап алу ерекшеліктері

Өзін-өзі тексеру сұрақтары:

1. Қылмыстық істі қозғау дегеніміз не және оның негіздері?

2. Тергеу ерекшеліктеріне тоқтал?

3. Куәлардан жауап алу ерекшеліктері?

4. Беттестіруді түсіндір?

5. Қылмыстық істі қысқарту негіздері?

Негізгі әдебиеттер: 5 (50-79), 6 (76-85), 7 (87-111), 4 (65-81)

Қосымша әдебиеттер: 7 (3-35), 10 (115-119), 11 (215-217)

Семинар (тәжірибе) сабағына арналған әдістемелік нұсқау

 

Семинар сабағының мақсаты: Бұл семинар тақырыбы дәріс сабағында қарастырылған, дәріс сабағында кестеде көрсетілген тақырыптарға сәйкес барлық сұрақтар қаралған. Осы арқылы студенттер тақырыптарда кездесетін терминдердің мәнін, жалпы қаралған сұрақтардың тәжірбиедегі орны толықтай студенттің тарапынан мысалдар келтірумен қаралуы көзделеді.

Семинар жоспары

Тақырып 1. Криминалистика пәні, жүйесі, міндеттері мен әдістері, қылымыстарды ашу, тергеу және алдын алудағы қолданбалы мағынасы.

1. Криминалистика пәні. Криминалистика зерттейтін объективтік шындық заңдылықтары.

2. Криминалистика жүйесі. Ғылыми білім жүйесіндегі криминалистиканың алатын орны. Криминалистика және құқықтық ғылымдар. Криминалистиканың жедел іздестіру қызметі теориясы, логика, психология, этика, жаратылыс тану және техникалық ғылымдармен байланысы.

3. Қазіргі кезде қылмыстың алдын алу, тергеу және ашу жұмысын іске асыруды ішкі істер органдарымен қамтамасыз етудегі криминалистиканың міндеттері.

4. Криминалистика әдістері туралы ілім. Криминалистика әдістерінің жіктемесі мен сипаттамасы. Криминалистика әдістері мен қылмыспен күресу жолындағы практикалық органдар әдістерінің арақатынасы.

5. ҚР және шетел мемлекеттеріндегі криминалистиканың даму тарихы мен қазіргі жағдайы.

Семинар жоспары

Тақырып 2. Криминалистикалық идентификация мен диагностиканың теориясы және олардың қолданбалы мағынасы

1. Криминалистикалық идентификация түсінігі. Криминалистикалық идентификацияның ғылыми негізі мен міндеттері.

2. Идентификация жағдайлары. Криминалистикалық идентификация субъектілері мен объектілері, олардың түрлері мен нысандары.

3. Криминалистикалық идентификацияның негізгі түсініктері: зат белгісі, идентификациялық алаң, идентификациялық аралық және т.б.

4. Криминалистикалық идентификация теориясы қағидаларының қылмысты ашудағы тәжірбиелік мағынасы.

5. Криминалистикалық диагностика түсінігі және мәні. Криминалистикалық диагностиканы іске асыру. Криминалистикалық диагностиканың тергеп ашудағы мағынасы.

Семинар жоспары

Тақырып 3. Криминалистикалық техниканың жалпы ережелері

1. Криминалистикалық техника түсінігі және құрылымы. Қылмыстық іс жүргізуде қолданылатын ғылыми-техникалық құралдардың құқықтық негіздері. Ғылыми-техникалық әдіс-құралдарды қолданатын субъектілер.

2. Қылмысты тергеп ашуда пайдаланылатын ғылыми-техникалық және жалпы ғылыми құралдардың жиынтығы.

3. Іздерді және басқа да заттық дәлелдемелерді табу, қарау, бекіту және алуда қолданылатын ғылыми-техникалық әдіс-құралдар.

4. Ғылыми-техникалық құралдардың қолдануын процессуалдық және техникалық түрде дайындау.

Әдістемелік нұсқау: Дәріс және семинар сабағында өткізілген сұрақтарға байланысты студенттердің білімін тексеру барысын әртүрлі тәсілдермен жүргізуге болады. Студенттер берілген сұрақтар бойынша ауызша жауап береді, салыстырмалы түрде талдау тапсырмаларын орындайды, мысалдар келтіреді.

Пайдаланылатын әдебиеттер тізімі:

Аверьянова Т.В., Белкин Р.С., Корухов Ю.Г. Криминалистика. Учебник – М., 1999.

Аубактров А.Ф. История становления криминалистических знаний в Казахстане. В. Сб. Научные труды Высшей школы «Әділет». Алматы, 1998.

Белкин Р.С. Курс криминалистики в 3-томах – М., 1997.

Быков В.М. Преступная группа: криминалистические проблемы. Ташкент, 1991.

Быховский И.Е. Осодержании понятия «следственнная тактика». – В. Кн.: Проблема криминалистической тактики.- Омск, Труды Омской высшей школы милиции, 1973 г. Вып. 16.

Васильев А.М. Следственная тактика. – М., 1976.

Виницкий Л.В. Осмотр места происшествия: организационные, процессуальные и тактические вопросы. Краганда, 1986.

Семинар сабағының мақсаты: Бұл семинар тақырыбы дәріс сабағында қарастырылған, дәріс сабағында кестеде көрсетілген тақырыптарға сәйкес барлық сұрақтар қаралған. Осы арқылы студенттер тақырыптарда кездесетін терминдердің мәнін, жалпы қаралған сұрақтардың тәжірбиедегі орны толықтай студенттің тарапынан мысалдар келтірумен қаралуы көзделеді.

Семинар жоспары

Тақырып 4. Криминалистикалық фотография және бейнежазу

1. Криминалистикалық фотография түсінігі, жүйесі және мағынасы.

2. Жалпы фотография негіздері. Фотографиялық процесс, оның сатылары және мазмұны.

3. Фотоға түсіру. Фотоға түсіруге дайындық. Фотоға түсіру техникасы. Ауыспалы оптика мен жарық сүзгіштерін қолдану. Жасанды жарық пайдалану арқылы суретке түсіру.

4. Негативтік процесс. Позитивтік процесс. Басып шығару тәсілдері. Фото қағазының сипаттамасы. Негативке баға беру және оған фотоқағаз таңдау. Басып шығару кезінде негативтегі кейбір кемшіліктерді жою.

5. Бекітіп алушылық және зерттеулік фотография әдістері. Кең бұрышты телеобъективтерді қолдану арқылы түсіру. Панорамалық сурет. Өлшемдік сурет. Серео сурет. Репродукциялық және рефлестік сурет. Қарсыластыру /контрастық/ сурет. Макро және микросурет. Түс ажырату суреті.

6. ОБЖ фотоға түсіру. Фотоға түсіру приемдеры: бағдаплау, шолушылық, тораптап және егежей-тегежейлі.

7. Басқа зерттеу әрекеттерін жүргізу кезеңдеріндегі суретке түсіру /тінту, алу, тану үшін ұсыну, тергеу эксперименті және т.б./.

8. Көзі тірі адамдар мен мәйіттерді тануға ұсыну үшін суретке түсіру. Бөлек заттарды, іздерді және құжаттарды суретке түсіру.

9. Фотоға түсіру нәтижелерін құрастыруға ұсынылатын процессуалдық және техникалық-криминалистикалық талаптар.

10. Криминалистикалық бейнетаспаға жазу, оларды іске асырудағы әдіс-құралдар, қолданылатын жерлері. Криминалистикалық бейнетаспаға жазу нәтижелерінің қылмысты әшкерелеуде, қылмыскерді іздеуде, қылмыс жағдайларын дәлелдеп-анықтаудағы маңызы.

11. Бейнетаспаға жазу нәтижелерін процессуалдық түрде бекіту ерекшеліктері.

Семинар жоспары

Тақырып 5. Іздер туралы ілім. Трасология

1. Қылымыс іздері туралы түсінік, олардың түрлері. Материалдық және идеалды іздер. Криминалистикалық із танудың заты және міндеттері. Материалдық іздердің түрі. Іздерді табу, қарау, бекіту, алу және зерттеудің жалпы ережелері.

2. Кескінделген іздер, олардың түсінігі, жіктемесі және олардың пайда болу маханизмдері.

3. Қол іздері, олардың криминалистикалық мағынасы.

4. Қол іздерінің түрлері. Оларды алу, бекіту және алудағы криминалистикалық әдістер мен құралдар. Аяқ іздері. Адам тісінің іздері. Жануарлар іздері. Көлік құралдарының іздері, олардың түрлері. Сындыру саймандары мен құралдарының іздері, олардың криминалистикалық маңызы.

5. Заттар қылмыс іздері ретінде. Пломбларды криминалистикалық зерттеу. Нәрселер қылмыс іздері түрінде: түрлері және олардың криминалистикалық мағынасы.

6. Микрообъектілер. Олардың түсінігі мен жіктемесі.

7. Криминалистикалық иістерді тану /одорология/ түсінігі.

Семинар жоспары

Тақырып 6. Атыс қаруы, оқ-дәрілер, жарылғыш заттар және оларды қолдану нәтижесінде қалыптасқан іздердің криминалистикалық зерттелуі

1. Қару оқ-дәрі және олардан қалған іздердің криминалистикалық зерттеуінің түсінігі, объектілері және мағынасы.

2. Атыс қаруын қолдану салдарынан пайда болған іздер, олардың жіктемесі, пайда болу механизмі. Негізгі және қосымша атыс ізі.

3. Қару және олардың іздерін /гильза, оқ, бытыра, тығын және атыс іздері орналасқан заттар/ табу, қарау, бекіту және алу.

4. Атыс бағыты мен арақашықтығын, атқан адамның тұрған жерін анықтау.

5. Сот-баллистикалық сараптама шешетін сұрақтар: идентификациялық, жіктемелік және диагностикалық.

6. Суық қарудың және оны қолданудан қалған іздердің криминалистикалық зерттелуі.

7. Криминалистикалық жарылыс техникасы, жарылғыш құрылғылар және жарылғыш заттар.

Әдістемелік нұсқау: Дәріс және семинар сабағында өткізілген сұрақтарға байланысты студенттердің білімін тексеру барысын әртүрлі тәсілдермен жүргізуге болады. Студенттер берілген сұрақтар бойынша ауызша жауап береді, салыстырмалы түрде талдау тапсырмаларын орындайды, мысалдар келтіреді.

Пайдаланылатын әдебиеттер тізімі:

Аверьянова Т.В., Белкин Р.С., Корухов Ю.Г. Криминалистика. Учебник – М., 1999.

Аубактров А.Ф. История становления криминалистических знаний в Казахстане. В. Сб. Научные труды Высшей школы «Әділет». Алматы, 1998.

Белкин Р.С. Курс криминалистики в 3-томах – М., 1997.

Быков В.М. Преступная группа: криминалистические проблемы. Ташкент, 1991.

Быховский И.Е. Осодержании понятия «следственнная тактика». – В. Кн.: Проблема криминалистической тактики.- Омск, Труды Омской высшей школы милиции, 1973 г. Вып. 16.

Васильев А.М. Следственная тактика. – М., 1976.

Виницкий Л.В. Осмотр места происшествия: организационные, процессуальные и тактические вопросы. Краганда, 1986.

Семинар сабағының мақсаты: Бұл семинар тақырыбы дәріс сабағында қарастырылған, дәріс сабағында кестеде көрсетілген тақырыптарға сәйкес барлық сұрақтар қаралған. Осы арқылы студенттер тақырыптарда кездесетін терминдердің мәнін, жалпы қаралған сұрақтардың тәжірбиедегі орны толықтай студенттің тарапынан мысалдар келтірумен қаралуы көзделеді.

Семинар жоспары

Тақырып 7. Құжаттарды криминалистикалық зерттеу

1. Құжаттарды криминалистикалық зерттеудің түсінігі мен мазмұны. Олардың түрлері: соттық қол таңба тану, соттық авторды анықтау, құжаттардың техникалық-криминалистикалық зерттеуі.

2. Құжаттардың техникалық-криминалистикалық зерттеуінің түсінігі мен шешетін міндеттері.

3. Полиграфиялық тәсілмен, көшірме, компьютер және көбейту техникасымен дайндалған құжаттарды зерттеу.

4. Бүлінгіен және жалған құжаттарды зерттеу.

5. Қағаз ақшаларын зерттеу. Құжаттардың материалын зерттеу, осы арқылы шешілетін сұрақтар.

6. Соттық қол таңба тану. Қол таңба және жазу дағдылары.

Семинар жоспары

Тақырып 8. Адамның сыртқы келбеті жайлы криминалистикалық ілім /габитология/

1. Криминалистикалық габитология түсінгі мен мазмұны, оның жаратылыс тану ғылымдық негіздері.

2. Адам сырт келбетінің белгілері мен элементтері, оның жіктемесі.

3. Адам сырт келбеті белгілерін жинаудағы криминалистикалық әдіс-құралдар: ауызша портрет әдісі, тану суреті, субъективтік портреттерді дайындау

Семинар жоспары

Тақырып 9. Криминалистикалық тіркеу

1. Криминалистикалық тіркеулердің түсінігі және объектілері және нысандары

2. Криминалистикалық тіркеулердің түрлері, нысандары және тәсілдері

3. Прокуратура мен Ішкі істер органдарындағы криминалистикалық тіркеулер мен есептердің жүйесі

4. Интерпол криминалистикалық тіркеулерін қылмыспен күресте пайдалану

Семинар жоспары

Тақырып 10. Криминалистік тактиканың жалпы ережелері

1. Криминалистикалық тактика түсінігі және жүйесі. Криминалистикалық тактика және процессуалдық заң.

2. Тергеу әрекеттерінің тактикасы. Тергеу әрекеттерінің сатылары: дайындық, жүргізу, бекіту, жүргізу барысында және нәтижелеріне баға беру.

3. Криминалистикалық тактика санаттары. Тактикалық тәсіл: түсінігі, жіктемесі, шектілік санаттары, тактикалық комбинация құрылымы және оның элементтерінің өзара байланысы.

4. Тактикалық тәуекелдік: түсінігі, жіктемесі. Тактикалық тәуекелдікті азайту қимылдары.

5. Тактикалық шешім: түсінігі, мәні, құрылымы. Тактикалық шешім мақасаттары мен принциптері. Қылмысты ашудағы тактикалық шешім рөлі.

Семинар жоспары

Тақырып 13. Тінту және затты алу тактикасы

1. Тінту түсінігі, түрлері және мақсаттары. Тінтудің тактикалық және психологиялық негіздері. Тінту түрлері: қайталама, топтық және оларды дайындап өткізудің тактикалық тәсілдері.

2. Тінтуге дайындық. Тінту сатылары. Тінтудің алдын ала сатыларын өткізудің тактикалық ерекшеліктері.

3. Бөлмеде тінту жүргізу. Тұрғылықты бөлмеде тінту жүргізудің тактикалық тәсілдері.

4. Аулада тінту жүргізу. Жеке басын тінту.

5. Алу түсінігі және оның мақсаттары. Алуға дайындық және оны жүргізудегі тактикалық тәсілдері.

6. Тінту және алу жолдары мен нәтижелерін бекіту. Ғылыми-техникалық құралдарды қолдану.

7. Тінту және алу нәтижелерін қылмысты әшкерелеуде пайдалану.

Әдістемелік нұсқау: Дәріс және семинар сабағында өткізілген сұрақтарға байланысты студенттердің білімін тексеру барысын әртүрлі тәсілдермен жүргізуге болады. Студенттер берілген сұрақтар бойынша ауызша жауап береді, салыстырмалы түрде талдау тапсырмаларын орындайды, мысалдар келтіреді.

Пайдаланылатын әдебиеттер тізімі:

Аверьянова Т.В., Белкин Р.С., Корухов Ю.Г. Криминалистика. Учебник – М., 1999.

Аубактров А.Ф. История становления криминалистических знаний в Казахстане. В. Сб. Научные труды Высшей школы «Әділет». Алматы, 1998.

Белкин Р.С. Курс криминалистики в 3-томах – М., 1997.

Быков В.М. Преступная группа: криминалистические проблемы. Ташкент, 1991.

Быховский И.Е. Осодержании понятия «следственнная тактика». – В. Кн.: Проблема криминалистической тактики.- Омск, Труды Омской высшей школы милиции, 1973 г. Вып. 16.

Васильев А.М. Следственная тактика. – М., 1976.

Виницкий Л.В. Осмотр места происшествия: организационные, процессуальные и тактические вопросы. Краганда, 1986.

Семинар сабағының мақсаты: Бұл семинар тақырыбы дәріс сабағында қарастырылған, дәріс сабағында кестеде көрсетілген тақырыптарға сәйкес барлық сұрақтар қаралған. Осы арқылы студенттер тақырыптарда кездесетін терминдердің мәнін, жалпы қаралған сұрақтардың тәжірбиедегі орны толықтай студенттің тарапынан мысалдар келтірумен қаралуы көзделеді.

Семинар жоспары

Тақырып 14. Жауап алу және беттестіру тактикасы

1. Жауап алу түсінігі, маңызы және түрлері. Жауап алудың психологиялық және өнегелік негіздері.

2. Жауап алудың тактикалық және логикалық негіздері олардың жіктемесі. Жауап адушымен психологиялық байланысты қалыптастыру.

3. Жауап алуды ұйымдастырушылықпен қамтамасыз ету.

4. Куә және жәбірленушіден жауап алуда қолданылатын тактикалық тәсілдер.

5. Жасы толмағандардан жауап алу тактикасы ерекшеліктері.

6. Беттестіру түсінігі мен міндеттері. Беттестіруге дайындық. Беттестіру кезінде жауап алудың тактикалық тәсілдері.

Семинар жоспары

Тақырып 15. Айғақтарды оқиға болған жерде тексеру мен нақтылау тактикасы

1. Айғақтарды оқиға болған жерде тексеру, нақтылаудың ұғымы және криминалистикалық міндеттері. Аталмыш тергеу әрекеттерін басқа тергеу әрекеттерінен айырмашылығы.

2. Көрсетулерді обж тексеру және нақтылауға дайындық. Тергеулік-оперативтік топты құрастыру. Көлік, байланыс құралдарымен және күзетпен қамтамасыз ету. Көрсетулерді тексеру және нақтылау жерін тергеушімен алдын ала зертеу.

Семинар жоспары

Тақырып 19. Криминалистік әдістеменің жалпы ережелері

1. Криминалистік әдістеменің түсінігі, мақсаты, бастаулары және қағидалары

2. Тергеу әдістемесінің ғылыми негізділігі. Тергеудің кезеңдерінің ситуациондық ерекшеліктері.

3. Криминалистикалық әдсістеменің қылмыстың алдын-алудағы рөлі.

Семинар жоспары

Тақырып 20. Кісі өлтіруді тергеудің криминалистік әдістемесі

1. Қылымыстық істі қозғау. ОБЖ, мәйітті және басқа да заттық дәлелдемелерді қарау. Қарау нәтижелерін бекіту.

2. Кісі өлтіру ісіндегі болжамдар.

3. Қылмыскерді іздеп-анықтаудағы ішкі істер бөлімшелерінің мүмкіндіктері.

4. Күдіктіні үстау. Жеке басын тінту. Куәларды анықтап, олардан жауап алу.

5. Өзін өзі өлтіруге әкеп соқтыратын істер бойынша тергеудің ерекшеліктері.

6. Хабар ошарсыз жоғалған адамға байланысты қозғалған істер бойынша тергеудің ерекшеліктері. Заказ бойынша жасалған кісі өлтіруді тергеу ерекшелгі.

Әдістемелік нұсқау: Дәріс және семинар сабағында өткізілген сұрақтарға байланысты студенттердің білімін тексеру барысын әртүрлі тәсілдермен жүргізуге болады. Студенттер берілген сұрақтар бойынша ауызша жауап береді, салыстырмалы түрде талдау тапсырмаларын орындайды, мысалдар келтіреді.

Пайдаланылатын әдебиеттер тізімі:

Аверьянова Т.В., Белкин Р.С., Корухов Ю.Г. Криминалистика. Учебник – М., 1999.

Аубактров А.Ф. История становления криминалистических знаний в Казахстане. В. Сб. Научные труды Высшей школы «Әділет». Алматы, 1998.

Белкин Р.С. Курс криминалистики в 3-томах – М., 1997.

Быков В.М. Преступная группа: криминалистические проблемы. Ташкент, 1991.

Быховский И.Е. Осодержании понятия «следственнная тактика». – В. Кн.: Проблема криминалистической тактики.- Омск, Труды Омской высшей школы милиции, 1973 г. Вып. 16.

Васильев А.М. Следственная тактика. – М., 1976.

Виницкий Л.В. Осмотр места происшествия: организационные, процессуальные и тактические вопросы. Краганда, 1986.

Нургалиев Б.М. Организованная преступная деятельность – Караганда, 1997 г.

Нурғалиев Б.М., Шакенов А.О. Криминалистика. Оқу құралы. Қарағанды, 2001.

Попов В.И., Агушевич А.М., Мажитов Ш.М., Розенцвайг В.И. и др. Тактические основы следственных действий. Учебное пособие, 1.2.3.4.5 вып. Алматы, 1997 г.

Салаев Б.А. Установление личности погибших в условиях черезвычайных ситуаций. – Алматы, ТОО Аян Эдет, 1997 г.

Нургалиев Б.М. Организованная преступная деятельность – Караганда, 1997 г.

Нурғалиев Б.М., Шакенов А.О. Криминалистика. Оқу құралы. Қарағанды, 2001.

Попов В.И., Агушевич А.М., Мажитов Ш.М., Розенцвайг В.И. и др. Тактические основы следственных действий. Учебное пособие, 1.2.3.4.5 вып. Алматы, 1997 г.

Салаев Б.А. Установление личности погибших в условиях черезвычайных ситуаций. – Алматы, ТОО Аян Эдет, 1997 г.