138 Басшының ішкі пайдалануы үшін барлық есептік ақпарат өңделіп ұсынылады

Салық есебі дайындалады

+ Өндірістік және басқару есебі жүйесінде қарастырылады

Қаржылық есепті қалыптастыру кезіңде

Салық есебін тапсырғаннан кейін жүйелендіріледі

Қаржылық есеп тапсырғаннан кейін талдау жасалады

+ Басқару есебінің жүйесінде қалыптастырылады

+ Басқару есеп ауқымында

139 Белгілі бір кезең аралығында өндіріс көлеміне тәуелсіз орын алатын шығындар

Қайтымсыз шығындар

Релевантты шығындар

Өзгермелі шығындар

+ Тұрақты шығындар

+ Амортизациялық аударымдар, цех шеберінің еңбекақысы, жалдық төлем

Альтернативтік шығындар

+ Жалпы тұрақты шығындар

140 8110 «негізгі өндіріс» шотының дебетінде көрсетіледі:

Негізгі өндірістің барлық шығындар сомасы

+ Ай ішіндегі аяқталмаған негізгі өндіріс сомасы, негізгі өндірістік барлық шығындар сомасы

+ Ай ішіндегі аяқталмаған негізгі өндіріс сомасы, негізгі өндірістік барлық шығындар сомасы, өндірістегі анықталған ақаулар

Тек материалдық шығындар сомасы

+ Негізгі өндірістегі барлық шығындар мен негізгі өндірістегі анықталған ақаулар

Тек қана аяқталмаған өндіріс

Өнімнің нақты өзіңдік құнмен шығарылуы

141 Тапсырыстық әдісі бойынша калькуляция обьектілері:

+ Жеке тапсырыстар

+ Тапсырыс берушілердің тапсырыстары

+ Тапсырыстар

Негізгі өндірістен алынған дайын өнім

Жартылай фабрикаттар

Көмекші өндірістің жұмыстары

Дайын өнім

142 Өнімді өткізуден түсетін түсімдер көлемін жоспарлау және өткізу көлемін жоспарлауға қатысты өнім көлемі

Негізгі бюджетті әзірлеу үшін қажетті мәлімет

Тиелген өнім саны

+ Сату көлемін есептеу үшін қажетті ақпарат

Өткізілген өнім көлеміне байланысты келіп түскен ақша қаражаты

+ Өткізу бюджетінде бейнеленеді

Өндірістік бюджетте бейнеленеді

+ Түсімді есептеуге қажетті мәлімет

143 Бухгалтерлік есеп жүйесі бұл кәсіпорынның ішкі есептерін қалыптастыруға арналған негізгі ақпараттық жүйесі

+ Фирманың саясатын таңдауда және шешім қабылдау кезіңде

Қорларды бағалау үшін

Аудиторлық фирма

Табыстар мен шығыстар

Функционалдық көрсеткіштерді өзгерту үшін

+ Инвестициялық шешім қабылдау кезіңде

+ Кезеңдік жоспарлау, бақылау және бағалау үшін арналған

144 Шығарылған дайын өнімнің өзіңдік құны:

Ай ішіндегі шығындар - өндірістегі ақау + қайтарылған қалдықтар

+ Ай басындағы аяқталмаған өндіріс + ай ішіндегі шығындар +өндірістегі ақау -қайтарылған қалдықтар -ай соңындағы аяқталмаған өндіріс /өндірілген өнім көлемі

Барлық өндірістік шығындар /өнім көлемі

Ай басындағы аяқталмаған өндіріс + ай ішіндегі шығындар + өндірістегі ақау+ қайтарылған қалдықтар - ай соңындағы аяқталмаған өндіріс

+ Ай басындағы аяқталмаған өндіріс құны + ай ішіндегі шығындар сомасы +өндірістегі ақау - қайтарылған ақау құны - ай соңындағы аяқталмаған өндіріс / өндірілген өнім көлемі

Ай ішіндегі шығындар +ай басындағы аяқталмаған өндіріс -өндірістегі ақау

+ Ай басындағы аяқталмаған өндіріс + ай ішіндегі жұмсалынған шығындар + өндірістегі ақау - қайтарылған қалдықтар құны - ай соңындағы аяқталмаған өндіріс құны / өндірілген өнім көлемі

145 Цехтағы дайын өнімді қаптауға жұмсаған ыдыс және ыдыстық заттар есебінің шоты

+ «негізгі өндіріс» шотының дебетіне

8310 «Көмекші өндіріс» шотының дебетіне

+ Дт «негізгі өндіріс»

Дт 8410 «Үстеме шығыстар»

+ Дт 8110 «негізгі өндіріс»

Дт 1320 «дайын өнім»

Дт 1340 «аяқталмаған өндіріс»

146 Жеке өндірісте дайын өнімнің өзіңдік құны

Барлық шығынды бір сатыдан алынған өнім көлеміне бөлу арқылы

+ Барлық нақты өндіріске жұмсалынған шығынды алынған өнім көлеміне бөлу арқылы

+ Барлық нақты өндірістік шығынды алынған өнім көлеміне бөлу арқылы

+ Барлық нақты шығынды алынған өнім көлеміне бөлу арқылы

Жоспарлы шығынды бір сатыдан алынған өнім көлеміне бөлу арқылы

Нормативтік шығынды алынған өнім көлеміне бөлу арқылы

Нақты шығынды жоспарлы шығынға бөлу арқылы

147 Залалсыздықтың нүктесі сипатталады:

Тұрақты шығындар табыс

+ Түсімде жоқ залал да жоқ

Баға ауыспалы шығындар

Табыс үлкен шығындар

Түсім үлкен зиян

+ Түсім жалпы шығындар

+ Табыс та зиян да жоқ

148 Дт 7410 Кт 2410 - бухгалтерлік жазудың мазмұны:

Негізгі өндірістегі негізгі құралдарды есептен шығарғанда

Есеп беруге тиісті тұлға арқылы негізгі құралдар сатып алынғанда

+ Сату кезінде негізгі құралдарды есептен шығарғанда

+ Жою кезінде негізгі құралдарды есептен шығарғанда

Негізгі құралдар сатылғанда бастапқы құндарының өсуі

+ Қаржылық жалға беру кезінде негізгі құралдарды есептен шығарғанда

Басқа ұйымдарға негізгі құралдар төлемсіз берілгенде бастапқы құндарының төмендеуі

149 Дт 2930 Кт 2420 - бухгалтерлік жазудың мазмұны:

Ұйым қызметкеріне негізгі құралдар төлемсіз берілгенде

Негізгі өндірістегі негізгі ұүралдар есептен шығарылғанда

Шаруашылық әдіспен құрылысқа пайдаланатын негізгі құралдарға есептелген амортизация сомасының есептен шығарылуы

+ Ұйымның шаруашылық әдіспен құрылысқа пайдаланатын негізгі құралдарға есептелген амортизация сомасы

+ Шаруашылық әдіспен құрылысқа пайдаланатын негізгі құралдарға есептелген тозу сомасының есептен шығарылуы

Шаруашылық әдіспен құрылысқа пайдаланатын негізгі құралдарға есептелген тозу сомасы

+ Шаруашылық әдіспен құрылысқа пайдаланатын негізгі құралдарға есептелген амортизация сомасы

150 Бухгалтерлік ақпаратты ішкі пайдаланушылар

Кәсіподақ мүшелері

+ Аутсайдерлер

+ Акционерлер

Инсайдерлер

Статистикалық агент

Аудитор

+ Менеджерлер

151 Басқару есебінің функциясы

Кәсіпорынның апталық қызметін жоспарлау

Қаржылық көрсеткіштерді талдау

Жұмысшылардың жұмысқа уақытылы шығуын қамтамасыз ету

+ Қорлар мен сатылған өнімдерге барлық шығындарды тарату

+ Жоспарлау және шешім қабылдау үшін ақпараттар ұсыну

Басқару құрылымдарының өзара байланысын нығайту

+ Менеджерлерді шешім қабылдау үшін негіз болатын ақпаратпен қамтамасыз ету

152 Басқару есеп жүйесінде шығындарды белгісі бойынша жіктеу

Кезең шығындары

Өндіріс түрлері бойынша шығындар

+ Бақылау және реттеу бойынша шығындар

+ Шешім қабылдау және жоспарлауға арналған шығындар

Экономикалық элементтері бойынша: негізгі және үстеме

Өндіріс типтері бойынша шығындар

+ Өнімді өндірумен байланысты шығындар және өзіндік құнды анықтау

153 Дт 1310 Кт 8310 - бухгалтерлік жазу:

+ Көмекші өндірістегі артық материалдар қоймаға қайтарылды

+ Көмекші өндірістегі пайдаланудан артып қалған материалдар қоймаға қайтарылды

Көмекші өндірістен дайын өнім алынды

Негізгі өндірістен нақты өзіндік құнмен дайын өнім кірістелді

+ Пайдаланылмай қалған материалдар көмекші өндірістен қоймаға қайтарылды

Ұйымның көмекші өндірісінен толықтай аяқталған дайын өнім қоймаға кірістелді

Негізгі өндірістегі артық материалдар қоймаға жіберілді

154 Сметалық калькуляциялау тәртібі:

Ұйымның салалық ерекшелігіне байланысты жасалады

+ Тапсырыс берушілердің жеке тапсырыстарына және ұйымның бірмезгілдік қызметтеріне алдын-ала бекітілген нормалар мен нормативтердің негізінде жасалады

+ Тапсырыс берушілердің жеке тапсырыстарына және өнімге бекітілген нормалар мен нормативтердің негізінде жасалады

+ Тапсырыс берушілердің тапсырыстарына және ұйымның қызметтеріне алдын-ала бекітілген нормалар мен нормативтердің негізінде жасалады

Әрбір өнімнің, жұмыс пен қызметтің түріне болашақ мерзімнің шығындары бойынша жасалады

Ұйымдарда сметалық калькуляциялау жүргізілмейді

Әрбір өнімнің, жұмыс пен қызметтің түріне өткен мерзімнің нақты шығындары бойынша жасалады

155 Нөлдік база бойынша смета құру

+ Төменгі звеноның дайындаған шешім пакеті негізінде әрбір звеноға шешім әзірленеді

Негізгі бюджет негізінде

+ Статистикалық бюджет түрі

Өндірістік бағдарлама негізінде

Жедел бюджет негізінде

+ Бюджеттеу үрдісі төменгі звенодан басталады

Сауда бюджеті негізінде жасалады

156 Өзіндік құнды калькуляциялау мен шығындардың процестік әдісінің артықшылығы:

Жедел есеп жүргізу

Шығындарды бюджеттеудің қарапайымдылығы

Жеке есеп

+ Жалпы өндірістік қызметті басқарудың тиімділігі және қарапайымдылығы

+ Өндірісті басқару тиімділігі және қарапайымдылығы

Шығындарды нормалау

+ Өндірістік қызметті басқарудың тиімділігі және түсініктілігі

157 Жөнделетін ақаудан болған жоғалтулар:

+ Ақау болған өнімнің өзіндік құнының және ақаудың алдын алудағы шығынның, алынған қалдықтар құны мен басқа да ұсталымдардың арасындағы айырмасы

Ақау болған өнімнің өзіндік құнының нақты сомасы және ақаудың алдын алудағы шығын

+ Ақау болған өнімнің, жұмыстар мен қызметтердің өзіндік құнының және ақаудың алдын алудағы шығынның, алынған қалдықтар құны мен басқа да ұсталымдардың арасындағы айырмасы

+ Ақау болған өнімге жұмсалынған барлық шығындардың және ақаудың алдын алудағы шығынның, алынған қалдықтар құны мен басқа да ұсталымдардың арасындағы айырмасы

Негізгі және үстеме шығындар арасындағы айырма

Ақаудың алдын алудағы шығын сомасы

Ақаудың алдын алудағы шығынның, алынған қалдықтар құнынан айырмасы

158 Жөндеу шеберханасы құралдарын жөндеу үшін жұмсаған материалдары шоты:

+ «Көмекші өндіріс» шотының дебетінде

+ 8310 «Көмекші өндіріс» шотының дебетінде

+ Дт 8310 «Көмекші өндіріс»

Дт 7210 «Әкімшілік шығыстар»

Дт 7110 «Өнімдерді, қызметтерді, жұмыстарды сату бойынша шығындар»

Дт «Негізгі өндіріс»

Дт 1340 «Аяқталмаған өндіріс»

159 Дайын өнім өндірісінде нақты және нормативтік үстеме шығыстардың арасындағы айырмашылықтар:

Дебет шоты 1620 «Алдағы кезең шығыстары»

+ Негізгі өндірістік шығындарға

Дебет шоты 8410 «Үстеме шығыстар»

+ Дебет шоты 8110 «Негізгі өндіріс»

Дебет шоты 7210 «Әкімшілік шығыстар»

Үстеме шығындарға

+ Өндіріс шығындарына

160 Залалсыздық нүктесі сипатталады:

Тұрақты шығындар = табыс

Баға = ауыспалы шығындар

Түсім үлкен зиян

+ Түсім = жалпы шығындар

+ Түсім де жоқ залал да жоқ

Табыс үлкен шығындар

+ Табыс та зиян да жоқ

161 Дт 2410 Кт 2310 - бухгалтерлік жазудың мазмұны:

+ Жылжымайтын мүліктегі инвестициялар объектісін негізгі құралдар қатарына қайтарғанда

Негізгі құралдарды басқа ұйымдарға төлемсіз бергенде

Жаңа инвестицияларды пайдалануға басқа ұйымдарға бергенде

+ Жылжымайтын мүліктегі инвестициялар объектісін негізгі құралдар қатарына баланстық құнмен кері қайтарғанда

Негізгі құралдарды сатқанда

+ Жылжымайтын мүліктегі инвестициялар объектісін негізгі құралдар қатарына баланстық құнмен енгізгенде

Негізгі құралдарды есептен шығарғанда

162 Дт 2310 Кт 1510 - бухгалтерлік жазудың мазмұны:

Негізгі құралдарды есептен шығарғанда

+ Сатуға арналған ұзақ мерзімдерді активтерді жылжымайтын мүлік ретінде инвестициялар құрамына енгізгенде

Мемлекеттен төлемсіз негізгі құралдар алғанда

Негізгі құралдарды басқа ұйымдарға төлемсіз бергенде

+ Ұйымның сатуға арналған ұзақ мерзімді активтерді жылжымайтын мүлік ретінде инвестициялар құрамына енгізгенде

+ Ұйымның сатуға деп қойған мерзімді активтерді жылжымайтын мүлік ретінде инвестициялар құрамына қосқанда

Негізгі құралдарды сатқанда

163 Басқару есебіне толық түсініктеме беретін анықтама:

+ Бақылау, жоспарлау, реттеу және шешім қабылдау үшін ақпараттарды даярлау

+ Басқаруда шешім қабылдауға, жоспарлауға, бақылауға және қызметті реттеуге көмектесетін ақпараттармен қамтамасыз ету жүйесі

Ұйымның менеджерлерінің қызметін ұйымдастыру үшін ақпараттарды жинақтау

Шешім қабылдау үшін қажетті ақпараттарды даярлау

Сыртқы пайдаланушылар үшін қажетті ақпараттарды даярлау

+ Өлшеу, жинау, талдау, жіктеу, түсіндіру және қандай да бір объектіні басқаруға қажетті ақпараттарды тапсыру

Сатылатын өнім құнын бағалау үшін мәліметтерді даярлау

164 Мақсаттық шығын

Тура және жанама шығындар

Негізгі және қосалқы материалдық шығындар сомасы

+ Шығындардың пайда болуы қайнар көзі

Кезең шығындары

Өнімнің өзіндік құнының құрамына жатқызылмайтын шығындар

+ Болған шығындардың есепке алынуын талап ететін кез-келген қызмет түрі

+ Өзіндік құн калькуляциясы

165 «Материалдарды жіберу наклоднойының» мақсаты:

+ Өндіріс территориясынан тысқары жерлерде цехтан цехқа материалдар қозғалысын рәсімдеу үшін

+ Өндіріс аумағында цехтан цехқа материалдар қозғалысын рәсімдеу үшін

Материалдарды жабдықтаушылардан қабылдау үшін

Материалдардың талдамалық есебін жүргізу үшін

Материалдардың тоқсандық есебін жүргізу үшін

+ Меншікті өндіріс цехтарына, басқа ұйымдарға материалдарды жөнелту үшін

Материалдардың синтетикалық есебін жүргізу үшін

166 Өндіріс шығындары есебінің әдістерінің түсінігі:

+ Өнімнің, жұмыстар мен қызметтердің нақты өзіндік құнын анықтау үшін шығындарды құжаттаудың және көрсетудің тәсілдер жиынтығы

Бақылауда қолданылатын тәсілдер жиынтығы

Басқаруда қолданылатын тәсілдер жиынтығы

+ Өнімнің нақты өзіндік құнын анықтау үшін шығындарды құжаттау және есепте көрсету тәсілдерінің жиынтығы

Бюджеттеуде қолданылатын тәсілдерінің жиынтығы

Жоспарлауда қолданылатын тәсілдер жиынтығы

+ Өнімнің нақты өзіндік құнын анықтау үшін шығындарды құжаттаудың және көрсетудің тәсілдер жиынтығы

167 Кәсіпорынның қызметін толық және құрылымдары бойынша бағалау көрсеткіштері, жоспарлардың нұсқаларын есептеу, түзетулер ескерілген жоспарлау

Қаржылық бюджетті құру

Басқару қызметі

+ Бюджеттік цикл

+ Бюджетті құру бірізділігі

Операциондық бюджетті құру

Бюджетті құру үрдісі

+ Жоспардың орындалуын бақылау

168 Пайыздар бойынша шығыстар есепті кезең соңында әсерін тигізеді:

+ Жылдық жиынтық табысты азайтуға

+ Салық салынатын табысты азайтуға

+ Шегерістерге

Есепті жылдың бөлінбеген пайдасын азайтуға

Өнімнің өзіндік құнына

Жанама шығындарға

Таза пайдаға

169 Жұмысшылардың қосымша еңбек ақысынан төлемдер өзіндік құнының құрамына:

Түнгі мерзімдегі жұмыс үшін төлемі, өзіндік құнға кірмейді

+ Мейрам күндері орындаған жұмыс үшін төлемдер, өзіндік құнға кіреді

Жұмысшылардың кінәсінсіз жұмыстың тоқтатылуындағы төлемдері кіргізілмейді

+ Түнгі мерзімдегі жұмыс үшін төлемі, өзіндік құнға кіреді

+ Жоспардан тыс орындалған жұмыс үшін төлемдер, өзіндік құнға кіреді

Жоспардан тыс орындалған жұмыс үшін төлемдер, өзіндік құнға кірмейді

Өндірістегі кідірістер үшін төлемдер, өзіндік құнға кірмейді

170 Негізгі өндіріс цехтарына шығысталған материалдар құнының шоты:

8310 «Көмекші өндіріс» шотының дебетінде

+ «Негізгі өндіріс» шотының дебетінде

Дт 7110 «Өнімдерді, жұмыстар мен қызметтерді өткізу шығындары»

+ Дт 8110 «Негізгі өндіріс»

Дт 8410 «Үстеме шығыстар»

Дт 8210 «Өз меншігіндегі жартылай фаврикаттар»

+ Дт «Негізгі өндіріс»

171 Дайын өнім өндірісіндегі нормадан артық есептелінген еңбек ақы шығындары апарылады:

+ Негізгі өндіріс шығындарына

Сатылған өнімнің өзіндік құнына

Кезең шығындарына

Қорытынды пайдаға

Қорытынды зиянға

+ Өндіріс шығындарына

+ Негізгі өндірістік шығындарға

172 Залалсыздықты талдау шешімді қабылдауға көмектеседі:

Шығындарды жоспарлау туралы

+ Өндіріс көлемінің қажеттілігі туралы

Ұйымды жою жөнінде

+ Шектетілетін фактордың болуынан өндіріс көлемінің жоспары туралы

+ Жеке өнім түрлерін өндіруді тоқтату туралы

Қызметті уақытша тоқтату туралы

Қызметті мүлдем тоқтату туралы

173 Дт 7420 Кт 2310 - бухгалтерлік жазудың мазмұны:

Мемлекеттен төлемсіз негізгі құралдар алғанда баланстық құндарының төмендеуі

+ Қайта бағалау арқылы жылжымайтын мүліктегі инвестициялардың әділ құнын төмендеткен жағдайда

Негізгі құралдарды есептен шығарған кезде бағаларының төмендеуі

+ Қайта бағалаудың нәтижесінде жылжымайтын мүлік құрамындағы инвестициялардың әділ құнының төмендеуі

Қайта бағалау арқылы жылжымайтын мүліктегі инвестициялардың әділ құнын жоғарлатқан жағдайда

+ Қайта бағалаудың нәижесінде жылжымайтын мүліктің инвестициялардың әділ құнының төмендеуі

Негізгі құралдарды басқа ұйымдарға төлемсіз бергенде әділ құнының жоғарлауы

174 Дт 2310 Кт 2410 - бухгалтерлік жазудың мазмұны:

+ Негізгі құралдарды жылжымайтын мүлік ретінде инвестициялар құрамына енгізгенде

Негізгі құралдарды сатқанда

Жаңа инвестициялар сатып алғанда

Негізгі құралдарды басқа ұйымдарға төлемсіз бергенде

+ Негізгі құралдарды жылжымайтын мүлік ретінде инвестициялар құрамына ауыстырғанда

+ Ұйымның пайдалануындағы негізгі құралдарды жылжымайтын мүлік ретінде инвестициялар құрамына енгізгенде

Негізгі құралдарды есептен шығарғанда

175 Басқару есебі бухгалтерлік есеп жүйесінің элементі ретіндегі мақсаты:

+ Болашаққа бағыт-бағдар жасау

Қаржылық есепті жасау үшін

Басқару құрылымын ұйымдастыру

+ Ішкі пайдаланушыларға ақпараттарды ұсыну

+ Бизнестің әртүрлі құрылымдарына ақпараттарды ұсыну

Сыртқы пайдаланушыларға арналған ақпараттарды дайындау

Статистикалық ақпараттың қалыптасуы үшін

176 Сызықтық қатынас:

Қызмет көрсету

Мамандану

+ Өз басшылығындағы қызметкерлерге қатысты жауапкершілік

Өндіріс тиімділігі

+ Цех басшысы цехтағы толық үрдіске жауапты

Басқару

+ Бас бухгалтер барлық бухгалтерлердің қызметіне жауап береді

177 Инкрементті (өспелі) шығындар:

+ Жаңа өнім түрін игеруге, оны сынақтан өткізуге жұмсалынған және өнімнің өзіндік құнына қосылатын шығындарды айтамыз

+ Өндірістің және өнімнің жаңа түрін игеруге, дайындауға, сынауға және техникалық әдебиеттерге жазылуға жұмсалынған шығындар

Ұйымның қорытынды пайдасына апарылатын шығындар

Шегерістерге жатқызылатын шығыстар

+ Өндірістің немесе өнімнің жаңа түрін игеруге, дайындауға, сынауға жұмсалынған шығындар

Кезең шығындарына жатқызылатын шығындар

Өндірістің және өнімнің жаңа түрін игеруге, дайындауға, сынауға жұмсалынған, бірақ өнімнің немесе қызметтердің өзіндік құнына жатқызылмайтын шығындарды айтамыз

178 Дт 8110 Кт 1340- бухгалтерлік жазу:

Негізгі өндірістен дайын өнім алғанда

+ Аяқталмаған өндіріс құнын негізгі өндіріс шығындарына апарғанда

Меншікті өндірістен дайын өнім алғанда

Көмекші өндірістен дайын өнім алғанда

+ Есепті мерзім басында негізгі өндіріс шығындарына аяқталмаған өндіріс құнын апарғанда

+ Есепті мерзім басында аяқталмаған өндіріс құнын негізгі өндіріс шығындарына апарғанда

Қосалқы өндірістегі аяқталмаған өндіріс шығындарын аяқталмаған өндіріс құнына апарғанда

179 Өзіндік құнды калькуляциялау түсінігі:

Өнімнің жалпы көлеміне жұмсалынған тікелей шығындарды есептеу

Өнімнің бір өлшеміне жұмсалынған үстеме шығындарды есептеу

Өнімнің бір өлшеміне жұмсалынған еңбекақы шығындарын есептеу

+ Өнімнің бір өлшемінің өзіндік құнын есептеу

Өнімнің бір өлшеміне жұмсалынған материалдық шығындарды есептеу

+ Өнімнің бір өлшемінің немесе өнім тобының өзіндік құнын есептеу

+ Өнімнің, жұмыстар мен қызметтердің бір өлшемінің өзіндік құнын есептеу

180 Кәсіпорынның қызметін толық және құрылымдары бойынша бағалау көрсеткіштері, жоспарлардың

нұсқаларын есептеу, түзетулер ескерілген жоспарлау

Қаржылық бюджетті құру

Жоспардың орындалуын бақылау

Операциондық бюджетті құру

+ Бюджеттік цикл

+ Бюджетті құру бірізділігі

Басқару қызметі

+ Бюджетті құру үрдісі

181 Сату бойынша шығыстар есепті кезең соңында әсер етеді:

+ Салық салынатын табысты азайтуға

Есепті жылдың бөлінбеген пайдасын анықтауға

+ Шегерістерге

+ Жылдық жиынтық табысты азайтуға

Өнімнің өзіндік құнына

Жанама шығындарға

Таза пайдаға

182 Ақша қаражаттарының түсімін дисконттау әдісі:

Ақша қаржыларының ағымдағы құнын және ақша қаржыларының жұмсалуының ағымдағы құнын теңестіруге мүмкіндік береді

+ Ақша қаржыларының түсімін олардың ағымдағы құнын дисконттау жолы бойынша ауытқуды жоюға мүмкіндік береді

+ Ақша қаржыларының түсімін олардың ағымдағы құнын дисконттау жолы бойынша уақыттық айырмашылықты жоюға мүмкіндік береді

Ақша қаржыларының түсімін бақылайды

+ Ақша қаржыларының түсімін олардың ағымдағы құнын дисконттау жолы бойынша уақытша айырманы жоюға мүмкіндік береді

Ақша қаржыларының түсімін реттейді

Инвестициялық жобаларды объективті бағалауға мүмкіндік береді

183 Материалдары ФИФО әдісімен бағалау:

+ Бірінші сатып алынған материалдардың өзіндік құны

Материалдардың жоспарлы өзіндік құны бойынша бірінші сатып алу

Материалдардың нақты өзіндік құны бойынша соңғы есептеу

Соңғы сатып алынған материалдардың өзіндік құны бойынша материалдарды өндіріске жіберу немесе сату

Соңғы сатып алынған материалдардың өзіндік құны

+ Бірінші сатып алынған материалдардың өзіндік құны бойынша материалдарды өндіріске жіберу немесе сату

+ Бірінші сатып алынған материалдардың өзіндік құнымен өндіріске жіберуді

184 Негізгі өндірістегі түнгі уақыттың қосымша төлемі:

Сатылған өнімнің өзіндік құнына

Қорытынды зиянға

Үстеме шығындарға

+ Негізгі өндіріс шығындарына

+ Өндіріс шығындарына

+ Негізгі өндірістік шығындарға

Қорытынды пайдаға

185 Залалсыздықты талдау шешімді қабылдауға көмектеседі:

Қызметті уақытша тоқтату туралы

+ Өндіріс көлемінің қажеттілігі туралы

+ Жеке өнім түрлерін өндіруді тоқтату туралы

Қызметті мүлдем тоқтату туралы

Жаңа өнім түрін өндіру түрлерін

+ Шектелетін фактордың болуынан өндіріс көлемінің жоспары туралы

Шығындарды жоспарлау туралы

186 Дт 2410 Кт 5110 - бухгалтерлік жазудың мазмұны:

Есеп беруге тиісті тұлға арқылы негізгі құралдар сатып алынғанда

Негізгі өндірістегі негізгі құралдар есептен шығарылғанда

Ұйым қызметкеріне негізгі құралдар төлемсіз берілген кезде

+ Жарғылық қорға салым ретінде салынған негізгі құралдар

+ Акцияларды төлеу арқылы жарғылық қорға салым ретінде салынған негізгі құралдар

Басқа ұйымдарға негізгі құралдар төлемсіз берілгенде

+ Жарғылық қорға салынған негізгі құралдардың құны

187 Өндіріс көлеміне қатысты басқару шешімдерінің негізделуі:

Өткен жылғы алынған пайда немесе зиян көлеміне

+ Ұйымның қаржылық есептілік ақпараттарына

+ Қаржылық есеп берудің ақпараттарына

Өткен жылғы алынған пайда көлеміне

Өткен жылғы шығындар сомасына

Өткен жылғы өндіріс көлеміне

+ Қаржылық есептіліктің мәліметтеріне

188 Басшының ішкі пайдалануы үшін барлық есептілік ақпарат өңделіп ұсынылады

+ Өндірістік және басқару есебі жүйесінде қарастырылады

Салық есебін тапсырғаннан кейін жүйелендіріледі

+ Басқару есебінің жүйесінде қалыптастырады

Статистикалық зерттеу үшін

Қаржылық есептілікті қалыптастыру кезінде

Қаржылық есеп тапсырылғаннан кейін талдау жасалады

+ Басқару есеп ауқымында

189 Басқару есеп жүйесінде шығындарды белгісі бойынша жіктеу

Өндіріс типтері бойынша шығындар

Өндіріс түрлері бойынша шығындар

+ Бақылау және реттеу бойынша шығындар

+ Өнімді өндірумен байланысты шығындар және өзіндік құнды анықтау

Экономикалық элементтері бойынша: негізгі және үстеме

+ Шешім қабылдау және жоспарлауға арналған шығындар

Кезең шығындары

190 Дт 1330 Кт 6220 - бухгалтерлік жазу:

+ Басқа ұйымдардан төлемсіз алынған материалдардың құны

Көмекші өндіріс үшін жұмсалынған материалдар құны

Әкімшілік мақсат үшін жұмсалынған материалдар құны

Басқа заңды тұлғалардан төлемсіз алынған материалдар құны

+ Жалпы өндірістік мақсат үшін жұмсалынған материалдар құны

+ Төлемсіз алынған материалдардың құны

Жалпы шаруашылық мақсат үшін жұмсалынған материалдар құны

191 Жеке өндірістегі калькуляциялау объектісі:

+ Өнімнің жеке түрлері

Өндірістік операциялар саналады

Жеке өндірістік бөлімшелер саналады

Өндірістің нәтижесі

Бірнеше өнім түрлері

+ Жеке тапсырыстар мен өнім түрлері

+ Жеке тапсырыстар

192 Сату бюджеті, өндірістік бюджет, материалдық бюджет, еңбек бюджеті, өндірістік үстеме шығындар бюджеті, өнімнің өзіндік құн бюджеті, есепті кезең соңындағы қорлар бюджеті, өткізілген өнімнің құн бюджеті, коммерциялық шығындар бюджеті, әкімшілік шығындар бюджеті

Қаржылық бюджет

Бюджет элементі

+ Функционалдық бюджет

Міндетті бюджеттер

Мемлекеттік бюджеттер

+ Операциондық бюджет

+ Жеделдетілген бюджет

193 Өнімнің толық өндірістік өзіндік құнының есептелуі:

+ Жалпы өндірістік шығындармен

Жалпы шаруашылық шығындармен

Сатып алу шығындармен

Болашақ кезең шығындармен

+ Өндіріске жұмсалынған жалпы шығындармен

+ Өндіріске жұмсалынған барлық шығындар сомасымен

Әкімшілік шығындармен

194 Шығарылған дайын өнімнің өзінді құны:

+ Ай басындағы аяқталмаған өндіріс құны + ай ішіндегі шығындар сомасы + өндірістегі ақау – қайтарылған қалдықтар құны – ай соңындағы аяқталмаған өндіріс / өндірілген өнім көлемі

+ Ай басындағы аяқталмаған өндіріс + ай ішіндегі жұмсалынған шығындар + өндірістегі ақау - қайтарылған қалдықтар құны – ай соңындағы аяқталмаған өндіріс / өндірілген өнім көлемі

+ Ай басындағы аяқталмаған өндіріс + ай ішіндегі шығындар + өндірістегі ақау - қайтарылған қалдықтар - ай соңындағы аяқталмаған өндіріс / өнідірілген өнім көлемі

Ай басындағы аяқталмаған өндіріс - ай ішіндегі шығындар + өндірістегі ақау

Ай басындағы аяқталмаған өндіріс + ай ішіндегі шығындар + өндірістегі ақау + қайтарылған қалдықтар - ай соңындағы аяқталмаған өндіріс

Ай ішіндегі шығындар - өндірістегі ақау + қайтарылмаған қалдықтар

Ай ішіндегі шығындар + ай басындағы аяқталмаған өндіріс - өндірістегі ақау

195 Жөндеу шеберханасы құралдарын жөндеу үшін жұмсаған материалдары шоты:

Дт 7110 «Өнімдерді, қызметтерді, жұмыстарды сату бойынша шығындар»

+ 8310 «Көмекші өндіріс» шотының дебетінде

+ Дт 8310 «Көмекші өндіріс»

+ «Көмекші өндіріс» шотының дебетінде

Дт «Негізгі өндіріс»

Дт 7210 «Әкімшілік шығыстар»

Дт 8410 «Үстеме шығыстар»

196 Өндіріс көлемінің өзгерісіне байланысты өнімнің бір өлшеміне өзгермелі шығындар:

Өседі

Ұйымның іскерлік белсенділігіне байланысты өзгереді

+ Өндіріс көлеміне байланыссыз тұрақты болып қалады

+ Маңызсыз өзгереді

+ Өзгермейді

Азайып отырады

Ұйым шешіміне байланысты өзгереді

197 Залалсыздық нүктесі сипатталады:

+ Түсім = жалпы шығындар

Баға = ауыспалы шығындар

+ Түсім де жоқ залал да жоқ

Табыс үлкен шығындар

Түсім үлкен зиян

Тұрақты шығындар = табыс

+ Табыс та зиян да жоқ

198 Дт 7450 Кт 2320 - бухгалтерлік жазудың мазмұны:

+ Ұйымның жылжымайтын мүліктегі инвестицияларына тозу сомасын есептегенде

+ Жылжымайтын мүліктегі инвестицияларға амортизациялық есептелгенде

Негізгі құралдарды басқа ұйымдарға төлемсіз бергенде әділ құнының жоғарылауы

Жылжымайтын мүліктегі инвестициялардың тозу сомасы есептен шығарылғанда

Жылжымайтын мүліктегі инвестицияларға зиян есептегенде

Жылжымайтын мүліктегі инвестицияларға пайда есептегенде

+ Жылжымайтын мүліктегі инвестицияларға тозу есептелгенде

199 Дт 2410 Кт 2310 - бухгалтерлік жазудың мазмұны:

Негізгі құралдарды сатқанда

+ Жылжымайтын мүліктегі инвестициялар объектісін негізгі құралдар қатарына қайтарғанда

+ Жылжымайтын мүліктегі инвестициялар объектісін негізгі құралдар қатарына баланстық құнмен қайтарғанда

+ Жылжымайтын мүліктегі инвестициялар объектісін негізгі құралдар қатарына баланстық құнмен енгізгенде

Негізгі құралдарды есептен шығарғанда

Негізгі құралдарды басқа ұйымдарға төлемсіз бергенде

Жаңа инвестицияларды пайдалануға басқа ұйымдарға бергенде

200 Жауапкершілік орталығы бойынша есепке алу (шығындар орталығы, пайда орталығы және инвестициялық орталық)

Аутсайдерлердің қызметін бағалау үшін ақпараттар дайындау

Салық агенттігі үшін ақпараттар дайындалады

+ Өнімді сатудан түскен түсімдер, шығыстар, ірі салымдар бойынша шешім қабылдау менеджер орталығының қызметі

Нақты бір күнге қалдық мәліметтері бойынша жүргізіледі

+ Инвестициялық шешім қабылдау үшін ақпарттарды дайындау

+ Есептер арқылы шығыстар мен түсімдер үшін менеджер орталығы жауапты

Анықталған белгілі бір аралықта тұрақты жасалатын есептер арқылы жүзеге асады

201 Басқару есебіндегі іс-әрекет (поведенческие) аспектілері:

Бұйрықтар мен үкімдерді уақытылы тарату

+ Пайданы максимизациялау мақсатында менеджерлер мен бухгалтер-сарапшылардың әр түрлі нұсқаларды іздестіруге мәжбүрлеу

+ Кәсіпорын қызметінің мақсаты мен міндеттері негізінде анықталады

Жоспарлау және шешім қабылдау үшін ақпараттар ұсыну

Кәсіпорынның құрылымдық ұйымына байланысты

Қаржылық есепті дұрыс жүргізу

+ Акционерлердің пайданы максимизациялау мақсатында ақпараттарды бағыттар бойынша жинақтау