Хабарлы сөйлемдерді аудару

Хабарлы сөйлемдерді төл сөзден төлеу сөзге айналдырған кезде сөйлем құрастыру кезінде мынадай өзгерістер болады:

1. to say етістігі to tell етістігіне ауысады.

2. that жалғаулығы қосылады (оны қалдырып кетуге де болады).

3. Есімдіктер мағынасына қарай ауысады: I және we – he, she, they, т.б.

4. Егер басыңқы сөйлемнің етістік-баяндауышы Past Indefinite-те тұрса, онда бағыныңқы сөйлем шақтардың қиысу ережесіне байланысты өзгереді.

5. Мезгіл және мекен үстеулері, сонымен қатар сілтеу есімдіктері былай өзгереді:

Төл сөз	Төлеу сөз
this – мынау	that анау
these – мыналар	those аналар
now – қазір	then онда
here – осында	there сонда
today – бүгін	that day сол күні
tomorrow – ертең	the next day келесі күні
the day after tomorrow бірсүгіні	two days later екі күннен соң
yesterday кеше	the day before қарсаңында
the day before yesterday алдыңғы күні	two days before екі күн алдын
ago бұрын	before алдын
next year ендігі жыл	the next year, the following year келесі жылы
last night өткен түні	the previous night алдыңғы түні

Direct Speech: Mary said to me: ‘’I worked at this office’’. (Мэри маған айтты: «Мен офиста жұмыс істедім») – Indirect Speech: Mary told me that she had worked at that office (Мэри маған офиста жұмыс істегенін айтты).

Егер to say етістігінен кейін жанама толықтауыш келмесе, сол күйінде қалады.

He said: ‘’I am a pupil’’ (Ол айтты: «Мен оқушымын»). – He said that he was a pupil (ол өзінің оқушы екенін айтты).

Егер сөйлем Present Indefinite-те немесе Present Continuous –та тұрса, онда Past Indefinite-ке немесе Past Continuous-қа өзгереді. Мезгіл және мекен үстеулері және сілтеу есімдіктері былай өзгереді: now – then (at that moment, at the time), today – that day, this – that, these – those, here – there.

She said: ‘’I can’t give you a definite answer now’’ (Ол: «Мен саған толық жауап бере алмаймын», деді). – She said that she couldn’t give me a definite answer at the moment (Ол маған толық жауап бере алмайтындығын айтты).

Егер сөйлем Past Indefinite немесе Present Perfect –те тұрса, онда Past Perfect-ке өзгереді. Мезгіл және мекен үстеулері былай өзгереді: yesterday – the day before, ago – before, last night (year) – the previous night (year).

Егер сөйлем Future Indefinite немесе Future Continuous –та тұрса, онда Future in the Past, Future Continuous in the Past-қа өзгереді. Мезгіл және мекен үстеулері былай өзгереді: tomorrow – the next day, next year – the following year.

He said: ‘’I’ll do it tomorrow’’. – He said that he would do it in the next day.