Хаталар өстендә эш

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Сүз ясалышы

1)Иртән көтү куг...нчы безнең ише...алдында иде инде көчекләр. 2)Ничек шулай яраткандыр т...бигать? берсе – бүздәй ап-ак, икенчесе – җир кебек кап-кара? агының күзләре күксел төстә, карасының күзләре дә чем-кара? ерактанрак карасаң? аның күзләре күренми дә хәтта? нәни төймәчекләр генә елтырап торасыман. 3)Көчекләр д...релди-д...релди сөт эчтеләр дә кояшта җылы...ган басма тактасы өст...ндә икесе бер йомгакка әверелеп, йокыга киттеләр.

4)Көз җитте. 5)Бәрәңге бакчалары Карабай йоныдай каралгач? атна-ун көн микән? юк микән? бервакыт иртүк сәер тавыш сискәндереп уятты мине. 6)Кайдадыр кемдер кемгәдер рәнҗеп, җ...берләнеп елый иде сыман. 7)Тор...п? тәрәзә янына килдем. 8)Бөтен җи...ан ап-ак. 9)Кар яуган, беренче кар яуган. 10)Җиңел генә киенеп? ише...алдына чыктым. 11)Йомшак карга беренче эз салуым булды? теге тавыш янә, бу юлы якында гына ишетелде. 12)Күз камашуы кими төшкәч? ише...алдындагы тамашаны күреп? тетрәнеп киттем? кар җәймәсе уртасында сорг...лтланып? төсе уңы...рак калган Акбай? ак дөньяның бердәнбер чәчәгедәй балкып утырган туганының ияге астына башын яшереп, кызгандырып, нәзек кенә шы...шып, үзенчә чын күңелдән елый иде. 13)Карабай әледән-әле аның колак артына кара бор...нын тидергәләп ала. 14)Әйтерсең лә, Акбай үзенең ак төстә булуы белән масаеп йөрү... өчен туганыннан гафу үтенә, тегесе исә? “Елама, елама, гафу итәм сине… Дөнья шулай ул, гел актан я...сә карадан гына тормый, аклы-каралы була”? — дип, Акбайны ю...та иде. (Ф.Шәфигуллин)

1. Текстка исем бирегез.

___________________________________________________________

2. Текстның нинди стильдә язылуын билгеләгез. Исбат итегез.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Тиешле тыныш билгеләрен куегыз һәм төшеп калган хәрефләрне языгыз.

5. Тексттан парлы сүзләрне табып языгыз.

________________________________________________________________________________________________________________

6. 2 нче җөмләдәге сыйфатларның дәрәҗәсен билгеләгез.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. Сүз ясалышы юлларын билгеләгез.

А) сүзгә кушымчалар өстәү Б) сүзләрне кушу В) сүзгә яңа мәгънә өстәү Г) сүзнең бер сүз төркеменнән икенчесенә күчүе

Көтү, ишегалдында, бүздәй, басма тактасы, йомгакка, Карабай, атна-ун, җәймәсе, йоныдай

8. Бирелгән схемаларга туры китереп, 2 шәр сүз языгыз.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

9. Тамыр, ясагыч һәм тартым кушымчалары булган рәтне билгеләргә. а)печәнлектә,сызым, көрәге; ә) авылдашы, киңәшчесе, сүзлегем; б) урак, сыекчасы, юлдашым; в) сөйләм, таянычың, ярма. 10. Тамыр, ясагыч һәм килеш кушымчаларыннан торган рәтне билгеләргә. а) уракны, белеме, печәнлек; ә) тракторчылар, шәһәрчектә, балакаем; б) элгечне, печәнлектә, сердәшкә; в) китабыма, көрәкне, алмагач.

11. Кайсы төркемдәге сүзтезмәләр тезмә исем түгел? а) кура җиләге, Киек каз юлы, Татарстан Республикасы; ә) кызыл яулык, кара туфрак, зәңгәр күк; б) кычыткан чыпчыгы, кызыл карлыган, каен гөмбәсе; в) сукыр тычкан, кан басымы, мүк җиләге.