3.2 Borek Stary

Borek Stary – duża wieś, położona w dolinach rzeki Strug na Pogórze Dynowskim w gminie Tyczyn.

Wieś ma bardzo łagodne położenie, ponieważ otaczają ją rożnorodne wzniesienia z malowniczymi krajobrazami. Niekiedy możemy spotkać uroczyska.

B

Zdięcie 2. Mapa Borku Starego

orek Stary graniczy: od zachodu i północy z Kielnarową i Borówkami, od południa z Borkiem Nowym oraz od wschodu z Brzezówką. Pzez Borek Stary przebiega droga Rzeszów-Dylagówka. Również droga przeprowadza z Błażowa do Dynowa na południowym krańcu, gdzie znajduje się odgałęzienie.

Pierwzsa wzmianka o Borku Starym była w 1423 r. Stanowił wówczas jedną z wsi ówszesnego klucza tyczyńskiego. W 1450 r. wymieniane były już dwa Borki – Stary i Nowy. Żródła podają, że w 1418 r. było poświęcono cmentarz w Borku przez biskupa przemyskiego Macieja. W latach kolejnych było poświęcono istniejące tu wówczas dwie kaplice - Najświętszej Marii Panny i sw. Krzyża (kościółek) pzez arcybiskupa lwowskiego Jana Rzeszowskiego. W 1515 r. Borek Stary posiadał 15 łanów ziemi, młyn i karczmę z browarem. Pod koniec XVI w. mieszkało tutaj około 40 mieszkańców. Borek Nowy miał w tym czasie 204 mieszkańców. Borek Stary i Borek Nowy były wsiami prywatnymi. Wchodzili w skład posiadłości „państwa tyczyńskiego”. Należały do kolejnych właściceli Tyczyna. W początkach XIX w., stanowił odrębną posiadłość.

Poczynając od XIX w. Borek Stary był wsią bardzo aktywną. Przed wojną istniały tu koła Podczas II wojny światowej mieszkańcy wsi włączyli się w nurt walki z wrogiem. Istniały tu śilne komórki AK i BCh.

Z każdym rokiem wieś rozbudowuje się i przyciąga dużo turystów.³

4. Propozycja 2-godzinnego szlaku rowerowego

W tej części pracy zaprezentowana została propozycja szlaku rowerowego przebiegającego przez Kielnarową i Borek Stary. Całkowity czas trwania wycieczki to nie więcej niż 2 godziny.

Zdjęcie 3. Szlak rowerowy

Naszą wycieczkę rozpoczynamy w Centrum Turystyki i Rekreacji w Kielnarowej.

C entrum Turystyki i Rekreacji Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania położone jest wśród wzniesień Pogórza Dynowskiego. To nie jest tylko uczelnia, ale też nowoczesny kompleks konferencyjno-rekreacyjny. To idealnie przystosowane miejsce do profesjonalnej organizacji konferencji, szkoleń, warsztatów, spotkań firmowych i wyjazdów integracyjnych.

Dla turystów oferowane są tu: strefa relaksu i gabinet masażu, SPA, staropolska karczma „Taberna pod sosnami”, ośrodek jeździecki, Centrum Zooterapii, siłownia, hala sportowa, miejsca noclegowe, i wypożyczalnia rowerów.

Od kampusu WSIiZ podążamy 500 m na południe. Potem skręcamy w lewo i jedziemy prosto. Jadąc możemy podziwiać piękne krajobrazy Pogórza Dynowskiego. Mijamy trzy zakręty i jedziemy dalej prosto. Na czwartym zakręcie skręcamy w lewo i kierujemy się prosto.

Już po 25 minutach naszej wycieczki rowerowej można zobaczyć pierwszy pomnik – figurę Matki Boskiej Niepokalanej.

Z

Zdjęcie 5. Znak nazwy ulicy

nak drogowy z napisem „Budy” pokazuje, że jesteśmy na

właściwej drodze.

Po lewej stronie tego znaku, wśród okazałych starych lip, na wysokim, wystawionym z cegły i otynkowanym cokole, stoi figura Matki Boskiej Niepokalanej.

M

Zdjęcie 6. Figura Matki Boskiej Niepokalanej.

atka Boska cieszy się ogromnym szacunkiem wiernych i jest jedną z najpiękniejszych postaci Pisma Świętego. Pomnik przynosi niesamowite wrażenie, ponieważ Matka Boska jest symbolem matki, która bez względu na sytuację, stoi przy boku swojego dziecka. Ona również zawsze chroni ludzi, którzy zwracają się do niej w modlitwie. Na tablicy pamiątkowej znajduje się informacja o tym, że figura została odbudowana w 1909 r.

Następnie kierujemy się w stronę Borku Starego (w Nowym Borku skręcając w lewo) i jedziemy prosto. Na następnym skrzyżowaniu skręcamy jeszcze raz w lewo. Po lewej stronie widzimy Kościół parafialny Apostołów Piotra i Pawła w Borku Starym.

F

Zdjęcie 7. Kościół parafialny Apostołów Piotra i Pawła

undator pierwotnej budowli, o której wzmianki sięgają 1418 r. spalonej przez Tatarów w 1624 r. jest nieznany. Obecną świątynię ukończono po 1945 r. Kościół jest budowlą neogotycką. Jego wnętrze zdobi barokowy ołtarz główny oraz chrzcielnica z 1755 r. Kościół jest budowlą trójnawową z prezbiterium i wieżą od frontu, utrzymaną w typie noegotyckim. Przy kościele znajduje się murowana dzwonnica z 1887r. oraz dwa sędziwe drzewa - ponad 200-letni dąb szypułkowy i 150-letnia lipa szerokolistna⁴.

Kierujemy się dalej: skręcamy w lewo, mijamy kościół, jeszcze raz skręcamy w lewo, a następnie jedziemy prosto około 2 minut. Przed nami znajduje się rozlewnia wód mineralnych „Rzeszowianka”. Obiekt jest własnością prywatną, więc wstęp do niego jest zabroniony.

Zdjęcie 8. Rozlewnia wód mineralnych

Wracamy z powrotem do kościoła i jedziemy prosto na północ. Tutaj droga będzie dość trudna, ponieważ jedziemy pod górę. Po chwili po prawej stronie widzimy cmentarz parafialny w Borku Starym.

Zdięcie 9. Cmentarz parafialny

K

Zdięcie 10. Tablica przed wjazdem do kościoła

ierujemy się dalej. Mijamy trzy zakręty i skręcamy na czwartym w lewo. Jedziemy prosto ok. 2 minut. Tutaj możemy zobaczyć Sanktuarium Maryjne oo. Dominikanów.

K

Zdięcie 12 Sanktuarium Matki Boskiej oo. Dominikanów

iedyś był widoczny z daleka; dziś nieco przysłoniły go drzewa, których liście, jak naturalny parasol, chronią przed promieniami słońca przychodzących tutaj ludzi. Kościół ten zbudowany został dla słynącego już wówczas łaskami cudownego Obrazu Matki Bożej. Dla szerzenia kultu Maryjnego i opieki nad cudownym Obrazem sprowadzeni zostali tutaj dominikanie. Na frontonie kościoła umieszczone są dwa posągi: św. Dominika i św. Franciszka z Asyżu. Są także dwie daty: 1684 - to początek budowy kościoła i 1975 - to gruntowny remont. Jest także duży, łaciński napis VERITAS - PRAWDA - jest to herb i dewiza dominikanów - do dziś stróżów tego sanktuarium. Na ścianie południowej kościoła widać zegar słoneczny. Na zewnętrznym półkolu ściany prezbiterium są dwie kamienne tablice. Na jednej z nich jest łaciński napis, który po polsku brzmi: To miejsce jest sławne z powodu obrazu Matki Bożej i cudów od roku 1418.⁵

Wyjeżdżając z klasztoru kierujemy się prosto na północ. Po przejechaniu rzeczki Ryjak dojeżdżamy do skrzyżowania, na którym skręcamy w lewo i dalej jedziemy prosto. Po chwili możemy ujrzeć Kościoł Parafialny w Kielnarowej.

Kosciół parafialny p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego zbudowany w latach 1986-1987. To jest miejscem sakralnym, które warto zobaczyć. Dzięki korzystnej lokalizacji, kościół codziennie przciąga dużo pafarian.

Zdjęcie 12. Kościół Parafialny w Kielnarowej

Przejeżdżamy 100 m i na skręcie widzimy pomnik Jana Nepomucena w Kielnarowej.

Zdjęcie 13. Pomnik Jana Nepomucena

Jadąc dalej po chwili możemy zobaczyć tabliczkę informacją o tym, że już jesteśmy blisko Centrum Turystyki i Rekreacji.

Następnie z drogi głównej musimy skręcić w lewo. Jadąc dość wymagającym odcinkiem pod górę możemy zachwycać się pięknymi krajobrazami Pogórza Dynowskiego. Przydrożne oznaczenia zaprowadzą nas do celu.

Zdjęcie 14. Tabliczka CTiR

Jeszcze 500 m i jesteśmy na terenie kampusu CTiR. Tutaj kończy się nasza wycieczka.

Zdjęcie 15. Kampus CTiR