Ароматика Галогенпроизводные
.pdf
Мезомерный эффект (эффект сопряжения)
Мезомерный эффект, или эффект сопряжения (М-эффект) — это передача электронного влияния заместителей по сопряженной системе.
+ М-эффект
- М-эффект
Влияние заместителей на SE
X
+ E+ |
? |
I рода, ЭД, |
-OH; -NH2; -OR; Alk; (-CH3) |
|
|
|||||||||
Активирующие, |
-C2H5 |
|
О |
|
-NHR -NR2 |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
орто-, пара- |
- NH-C-R |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
ориентанты |
Hal (F,Cl,Br) дезактивирующие |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
II рода, ЭА, |
-C N;-C |
О |
;-C |
О |
;-C |
О;-C |
О |
|||||
Дезактивирующие, |
|
|
|
OH |
OR |
H |
R |
|||||
|
О |
|
|
|
О О |
|
О О CF3 |
|||||
|
|
|
+ |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
мета-ориент. |
-N |
O |
;-NR3;-S-OH;-S-OR; CCl3 |
|||||||||
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Активирующие
:OH J (-)
- |
- |
M(+) |
-J +M
-
:OH |
+OH |
+OH |
+OH |
- |
|
|
- |
-
Дезактивирующие |
|
|
|
|
|
||||||||||
O + |
|
- |
J(-) |
|
|
|
|
||||||||
HO-S=O |
M(-) |
|
|
|
|
||||||||||
+ |
+ |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
J(-) |
|
|
|
M(-) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
O |
|
|
O |
|
O |
||||||||||
HO-S-O- |
HO-S-O- |
|
HO-S-O- |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+
Cl |
Cl |
Cl |
+ |
E |
E |
Е |
||
|
+ H |
H |
|
|
+ |
:Cl +Cl
+ E |
E |
H 
H
Cl - дезактиватор SE
Планирование синтеза
NO2 NO2
HNO3 |
|
Cl2 |
H2SO4 |
|
|
|
||
|
AlCl3 |
|
|
|
Cl
Cl |
Cl |
Cl |
|
|
NO2 |
HNO3 |
|
|
Cl2 |
|
+ |
H2SO4 |
|
|
AlCl3 |
|
|
NO2
Правила ориентации
OCH3 |
OCH3 |
E |
OCH3 |
||
* |
|
|
|
|
|
E+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
-H+ |
|
|
|
|
* |
|
|
|
|
|
NO2 |
|
|
|
NO2 |
|
|
E |
NO2 |
|||
|
|
|
|
|
|
|
OCH3 |
|
OCH3 |
|||||
* |
|
|
* |
E+ |
|
|
|
E |
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
-H+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
NO2 |
|
NO2 |
|||||
Физ. свойства алкилбензолов
• |
Бензол |
Тпл. 5,5 0С |
Ткип. 80 0С |
• |
Толуол |
Тпл. -95 0С |
Ткип. 111 0С |
• |
о-Ксилол |
Тпл. -25 0С |
Ткип. 144 0С |
• |
м-Ксилол |
Тпл. -48 0С |
Ткип. 139 0С |
• |
п-Ксилол |
Тпл. 13 0С |
Ткип. 138 0С |
• Плотность 0,86-0,88 г/мл
Алкилзамещенные аром. соединения |
CH3 |
|
CH3 |
C2H5 |
CH |
CH3 …
SE в орто- и параположения |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
CH3 |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
HNO3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
NO2 |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
+ H2O |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H2SO4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
67% |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
33% |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
NO2 |
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
CH3 |
|
H2SO4 |
|
|
|
|
CH3 |
H2O |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t0 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
98% |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
SO3H |
|
|
|
|
|
|
||||||
|
• |
|
|
|
CH2-CH3 |
CH-CH3 |
CH-CH3 |
||
Cl• |
Cl2 |
|
|
|
Cl |
||||
|
Cl• |
|||
• |
|
|
CH-CH3 |
CH-CH3 |
CH-CH3 |
• |
• |
CH-CH3
•
Нитрование |
NO2 |
|
|
|
|
CH2-CH3 HNO3 |
CH-CH3 |
|
140º |
|
+ H2O |